IREN hoàn tất huy động 3,6 tỷ USD! Giá cổ phiếu đảo chiều giảm, phục hồi 7,6% trong một ngày

Công ty khai thác Bitcoin IREN hôm thứ Tư thông báo sẽ huy động 3,6 tỷ USD thông qua phát hành cổ phiếu và trái phiếu chuyển đổi, nhằm đẩy nhanh việc triển khai máy tính đáp ứng nhu cầu trí tuệ nhân tạo (AI). Sau khi thông tin được công bố, giá cổ phiếu IREN trong phiên giao dịch ngày thứ Tư có lúc tăng 7,6%, đạt mức cao nhất 44,25 USD, và cuối cùng đóng cửa ở mức 43,96 USD, tăng 6,9%. Trước đó, sau khi IREN công bố kế hoạch tăng vốn vào thứ Ba, giá cổ phiếu đã giảm hơn 15%.

Phân tích toàn diện cấu trúc huy động 3,6 tỷ USD của IREN

(Nguồn: IREN)

IREN cho biết vào thứ Tư, công ty sẽ phát hành mới trái phiếu chuyển đổi trị giá 2 tỷ USD, đồng thời bán cổ phiếu để huy động thêm 1,63 tỷ USD. Cấu trúc huy động vốn kết hợp này ngày càng phổ biến trong các công ty khai thác Bitcoin, vì nó cân bằng giữa chi phí thấp của nợ và sự linh hoạt của vốn chủ sở hữu. Trái phiếu chuyển đổi cho phép nhà đầu tư chuyển đổi thành cổ phiếu theo điều kiện nhất định, công cụ này có lợi cho bên phát hành trong thị trường tăng giá (vì giá chuyển đổi thường cao hơn giá hiện tại), và có lợi cho nhà đầu tư trong thị trường giảm giá (vì có thể không chuyển đổi và nhận lãi).

Công ty cho biết sẽ sử dụng một phần tiền huy động từ phát hành cổ phiếu để mua lại trái phiếu chuyển đổi. Chiến lược này cho thấy IREN đang tối ưu hóa cấu trúc vốn, thay thế nợ cũ lãi suất cao bằng nợ mới chi phí thấp, hoặc sử dụng vốn chủ sở hữu để giảm gánh nặng nợ. Quản lý nợ chủ động như vậy tạo nền tảng cơ bản cho sự phục hồi của giá cổ phiếu, vì nó giảm thiểu rủi ro tài chính cho công ty.

Công ty cũng sẽ chi 174,8 triệu USD để thực hiện giao dịch quyền chọn có giới hạn (Capped Call), nhằm giảm rủi ro pha loãng cổ phiếu và tăng niềm tin của cổ đông vào giá cổ phiếu dài hạn. Quyền chọn có giới hạn là một công cụ phái sinh giúp giảm tác động pha loãng khi trái phiếu chuyển đổi được chuyển thành cổ phiếu. Nói đơn giản, nếu giá cổ phiếu tăng mạnh khiến trái chủ chuyển đổi thành cổ phiếu, quyền chọn có giới hạn sẽ bù đắp một phần tác động pha loãng này, bảo vệ lợi ích cổ đông hiện hữu.

Chi tiết cấu trúc huy động vốn của IREN

Phát hành trái phiếu chuyển đổi: 2 tỷ USD

Huy động từ bán cổ phiếu: 1,63 tỷ USD

Tổng quy mô huy động: 3,63 tỷ USD

Kế hoạch mua lại trái phiếu: Sử dụng một phần tiền từ phát hành cổ phiếu

Đầu tư quyền chọn có giới hạn: 174,8 triệu USD (giảm pha loãng)

Cấu trúc huy động vốn đa tầng và chiến lược phòng hộ này cho thấy ban lãnh đạo IREN có sự trưởng thành trong vận hành thị trường vốn. So với việc chỉ phát hành đơn lẻ cổ phiếu hay trái phiếu, giải pháp kết hợp này cân bằng tốt hơn giữa bảo vệ lợi ích cổ đông hiện hữu, giảm rủi ro tài chính và cung cấp vốn cho tăng trưởng.

Doanh nghiệp khai thác chuyển mình sang AI trở thành xu hướng mới

Ngày càng nhiều công ty khai thác mỏ bắt đầu vay nợ để chuyển đổi đáp ứng nhu cầu AI. Tạp chí Mining Magazine ước tính vào tháng 10, 15 công ty khai thác niêm yết tổng phát hành nợ và trái phiếu chuyển đổi quý 4/2024 là 4,6 tỷ USD, đầu năm 2025 là 200 triệu USD, quý 2/2025 là 1,5 tỷ USD. Khoản huy động 3,6 tỷ USD của IREN là một trong những thương vụ lớn nhất, thể hiện vị thế tiên phong của công ty trên đường đua chuyển đổi AI.

Lý do chuyển đổi nằm ở việc lợi nhuận khai thác Bitcoin phụ thuộc nhiều vào giá Bitcoin và độ khó khai thác – hai yếu tố cực kỳ biến động. Ngược lại, nhu cầu tính toán phục vụ huấn luyện và suy luận AI đang tăng trưởng bùng nổ, mô hình doanh thu ổn định và dễ dự đoán hơn. Các công ty khai thác đã sở hữu hạ tầng trung tâm dữ liệu, hợp đồng cung cấp điện và hệ thống làm mát, những tài sản này có thể chuyển đổi tương đối dễ dàng sang dịch vụ cung cấp tính toán AI.

IREN thông báo sẽ dùng vốn để “đẩy nhanh triển khai máy tính đáp ứng nhu cầu AI”, cho thấy công ty nhìn thấy con đường thương mại rõ ràng từ khai thác Bitcoin sang cho thuê sức mạnh tính toán AI. Các công ty công nghệ lớn như Microsoft, Google, Meta đều đang săn lùng GPU và tài nguyên AI, sẵn sàng trả giá cao để đảm bảo nguồn cung lâu dài. Với hạ tầng sẵn có, đây là cơ hội chuyển đổi ngàn vàng cho các doanh nghiệp khai thác.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này cũng đối mặt thách thức. Thị trường AI đang cạnh tranh khốc liệt, không chỉ có các công ty khai thác chuyển đổi mà còn có các doanh nghiệp điện toán đám mây chuyên nghiệp và nhà sản xuất chip tích hợp dọc tham gia. IREN cần chứng minh có thể có khách hàng ổn định và tỷ suất lợi nhuận hợp lý trên thị trường cạnh tranh này. Quy mô huy động 3,6 tỷ USD cho thấy IREN rất nghiêm túc với canh bạc này, nhưng năng lực thực thi vẫn cần kiểm chứng.

Nỗi lo pha loãng cổ phiếu & hiệu ứng ngược Kramer

Phát hành cổ phiếu và trái phiếu thường khiến nhà đầu tư lo ngại vì sự pha loãng quyền sở hữu và giá trị cổ phần hiện hữu giảm. Điều này lý giải tại sao sau khi IREN công bố kế hoạch tăng vốn vào thứ Ba, giá cổ phiếu giảm hơn 15%. Phản ứng đầu tiên của nhà đầu tư thường tiêu cực vì lo ngại quyền sở hữu bị pha loãng, lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu và quyền biểu quyết đều giảm.

Tuy nhiên, sự phục hồi của giá cổ phiếu hôm thứ Tư có thể liên quan đến việc IREN tái cấu trúc toàn diện bảng cân đối kế toán. Khi thị trường tiêu hóa chi tiết kế hoạch huy động, nhà đầu tư nhận ra đây không đơn thuần là “gọi vốn”, mà là một sự tối ưu hóa cấu trúc vốn được tính toán kỹ càng. Mua lại trái phiếu cũ, đầu tư quyền chọn có giới hạn để bảo vệ, mục đích sử dụng vốn rõ ràng (triển khai AI chứ không phải lấp lỗ) – những chi tiết này dần thay đổi tâm lý thị trường.

Bình luận viên thị trường của CNBC, Jim Cramer, hôm thứ Tư đăng trên X rằng cổ đông của bất kỳ công ty nào đi vay nợ như IREN đều nên bán cổ phiếu. “Năm đầu tư thần kỳ lại quay trở lại. Hãy bán ngay cổ phiếu của bất kỳ công ty nào đang huy động vốn (như IREN) hoặc có lượng lớn người nội bộ bán ra. Theo dõi sát sao!!!” ông nói.

Tuy nhiên, người dùng X nhanh chóng nhắc đến “hiệu ứng ngược Kramer” trên mạng, ý nói bất kỳ cổ phiếu nào bị Kramer chê đều sẽ tăng giá. Khuyến nghị của Kramer thường bị chứng minh là sai, nên ông đã trở thành một meme. Tâm lý chỉ báo ngược này có thể phần nào lý giải sự phục hồi của giá IREN – khi Kramer khuyên bán, nhiều nhà giao dịch lại chọn mua.

Hiện tượng này nghe có vẻ hài hước nhưng có cơ sở tâm lý thị trường. Là bình luận viên truyền thông chính thống, quan điểm của Kramer thường đại diện cho tâm lý bầy đàn nhà đầu tư cá nhân. Khi nhỏ lẻ hoảng loạn, “tiền thông minh” thường mua vào. Vì vậy, ý kiến tiêu cực của Kramer lại trở thành chỉ báo ngược, nhắc nhở nhà đầu tư chuyên nghiệp về cơ hội mua vào khi thị trường quá bán.

Phục hồi kỹ thuật sau khi rơi từ đỉnh 62 USD

(Nguồn: Google Finance)

Cổ phiếu IREN đã giảm từ mức đỉnh lịch sử trên 62 USD thiết lập vào tháng 10, hiện giao dịch quanh mức 44 USD, giảm khoảng 29% so với đỉnh. Đợt điều chỉnh này tạo điểm vào hợp lý cho dòng tiền mới. Về kỹ thuật, sau khi IREN xuyên thủng vùng hỗ trợ quan trọng vào thứ Ba, phiên phục hồi hôm thứ Tư đi kèm với khối lượng giao dịch tăng vọt, là dấu hiệu sớm cho sự đảo chiều xu hướng.

Sau khi hoàn thành huy động 3,6 tỷ USD, bảng cân đối kế toán của IREN sẽ được củng cố đáng kể, tạo nền tảng cơ bản cho giá cổ phiếu. Công ty sẽ có đủ vốn để mở rộng hạ tầng tính toán AI mà không cần tiếp tục pha loãng quyền sở hữu cổ đông trong thời gian tới. Sự chắc chắn về tài chính này rất quan trọng với nhà đầu tư tổ chức, vì nó loại bỏ bất ổn do việc huy động vốn liên tục.

So với ngành, quy mô huy động của IREN vượt xa các công ty khai thác khác. 15 công ty khai thác niêm yết trong quý 4/2024 tổng phát hành nợ và trái phiếu chuyển đổi là 4,6 tỷ USD, riêng IREN đã chiếm gần 80%. Sự khác biệt quy mô này cho thấy tham vọng chuyển đổi của IREN lớn hơn hẳn, không phải thử nghiệm nhỏ lẻ mà là đặt cược toàn diện vào thị trường tính toán AI.

Tuy nhiên, rủi ro cũng không thể xem nhẹ. Huy động quy mô lớn như vậy đồng nghĩa IREN phải chuyển đổi thành công và tạo đủ dòng tiền trong vài năm tới, nếu không gánh nặng nợ có thể trở thành “gánh nặng chết người”. Nhà đầu tư cần theo dõi sát tiến độ thực thi của IREN, bao gồm ký kết hợp đồng cung cấp sức mạnh AI, tiến độ xây dựng trung tâm dữ liệu và tạo ra doanh thu thực tế. Chỉ khi từng cột mốc này đạt được, khoản huy động 3,6 tỷ USD mới chứng minh là quyết định chiến lược khôn ngoan.

Ngoài ra, mối liên hệ giữa giá cổ phiếu IREN và giá Bitcoin có thể dần giảm bớt trong quá trình chuyển đổi. Hiện tại, với vai trò là công ty khai thác Bitcoin, giá cổ phiếu IREN biến động theo Bitcoin. Nhưng khi mảng AI chiếm tỷ trọng lớn hơn, cơ cấu doanh thu công ty sẽ đa dạng hóa, giá cổ phiếu có thể sẽ phản ánh nhiều hơn động lực thị trường AI thay vì giá Bitcoin. Sự phi tương quan này là điểm tích cực cho nhà đầu tư tìm kiếm lợi nhuận ổn định.