6 Phương Pháp Giao Dịch Chứng Khoán & Cổ Phiếu Trực Tuyến Hiệu Quả Tại Thị Trường Việt Nam

Mặc dù đầu tư chứng khoán được xem là một trong những kênh sinh lợi hàng đầu, nhưng vẫn có rất nhiều người chưa hiểu rõ chứng khoán là gì và cách thức chơi chứng khoán trực tuyến ở Việt Nam như thế nào. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững các khái niệm cơ bản về chứng khoán, những loại hình giao dịch phổ biến trên thị trường Việt Nam cũng như những ưu nhược điểm của từng loại.

Chứng Khoán Là Gì?

Chứng khoán (hay còn gọi là cổ phiếu) là một loại sản phẩm tài chính có giá trị được giao dịch trên thị trường. Chứng khoán có thể tồn tại dưới dạng giấy chứng chỉ, dạng điện tử hoặc bút toán ghi sổ (book-entry), xác nhận quyền lợi hợp pháp của chủ sở hữu đối với tổ chức phát hành.

Hiện nay, chứng khoán được giao dịch trên các thị trường chuyên biệt và đóng vai trò là nền tảng cho các sản phẩm tài chính phái sinh khác như các chỉ số, hợp đồng tương lai hay quỹ hoán đổi danh mục.

Do giá chứng khoán luôn biến động theo sự thay đổi của thị trường, nên đây là kênh đầu tư quan trọng với tiềm năng mang lại lợi nhuận vượt trội so với các hình thức đầu tư truyền thống khác.

Cách Thức Chơi Chứng Khoán: 6 Phương Pháp Giao Dịch Online

Giống như thị trường chứng khoán quốc tế, thị trường Việt Nam hiện có khá đầy đủ các loại chứng khoán và sản phẩm tài chính phái sinh. Mỗi loại đều mang những đặc điểm riêng biệt. Dưới đây là các sản phẩm phổ biến mà nhà đầu tư có thể tham gia:

1. Cổ Phiếu Phát Hành Công Khai Lần Đầu (IPO - Initial Public Offering)

Cổ phiếu IPO là những cổ phiếu được công ty phát hành ra công chúng lần đầu tiên với mục đích huy động vốn. Đây thường là loại cổ phiếu phổ thông (Common Stock) được phát hành dưới dạng chứng chỉ. Chủ sở hữu cổ phiếu IPO có thể hưởng các quyền lợi thông thường của công ty.

Ưu điểm:

• Có tiềm năng lớn trong dài hạn
• Cơ hội mua với giá thấp, lợi nhuận khả thi cao
• Giá cổ phiếu minh bạch, công khai

Nhược điểm:

• Rất khó mua được cổ phiếu tại thời điểm phát hành
• Mức biến động lớn, rủi ro cao hơn so với cổ phiếu thông thường

2. Giao Dịch Chứng Khoán Đơn Lẻ

Chứng khoán đơn lẻ cho phép cổ đông xác nhận quyền sở hữu một phần của công ty. Có hai loại chính: cổ phiếu phổ thông và cổ phiếu ưu đãi.

Cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông có quyền tham gia đại hội cổ đông, biểu quyết và ứng cử vào hội đồng quản trị. Tuy nhiên, họ không được rút vốn mà chỉ có quyền chuyển nhượng.

Cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi được hưởng thêm quyền lợi như giá mua vào rẻ hơn và thanh toán trước, nhưng không được tham gia biểu quyết hay ứng cử.

Ưu điểm:

• Giảm chi phí - chỉ trả tiền khi mua hoặc bán
• Lợi nhuận cao khi đầu tư dài hạn (so với vàng, bạc)
• Toàn quyền lựa chọn loại cổ phiếu và thời điểm giao dịch
• Tính thanh khoản cao, dễ giao dịch trên sàn

Nhược điểm:

• Khó đa dạng hóa danh mục đầu tư, tăng rủi ro
• Nếu vốn ít sẽ khó mua đa dạng các loại cổ phiếu
• Tốn nhiều thời gian nghiên cứu và quản lý
• Dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc cá nhân

3. Đầu Tư Vào Chỉ Số Chứng Khoán (Index)

Chỉ số chứng khoán là tập hợp các cổ phiếu hoặc trái phiếu đại diện cho một phân khúc cụ thể. Ví dụ, chỉ số VN30 bao gồm 30 cổ phiếu mạnh nhất thị trường Việt Nam (chiếm khoảng 80% vốn hóa thị trường), được niêm yết trên HOSE.

Trên thế giới, chỉ số S&P 500 bao gồm 500 cổ phiếu mạnh nhất thị trường Hoa Kỳ (chiếm 75-80% vốn hóa), niêm yết trên NYSE và NASDAQ. Chỉ số DJIA (Dow Jones Industrial Average) tập hợp 30 cổ phiếu mạnh nhất.

Ưu điểm:

• Đa dạng hóa đầu tử - khi mua một chỉ số, bạn mua cả rổ các cổ phiếu
• Giảm rủi ro do biến động thị trường
• Tiết kiệm chi phí nhờ ít giao dịch lại
• Tiết kiệm công sức và thời gian nghiên cứu

Nhược điểm:

• Không thể kiếm lợi nhuận siêu khổng lồ vì rổ có thể chứa những công ty yếu kém, kéo chỉ số xuống

4. Quỹ Hoán Đổi Danh Mục (ETF - Exchange-Traded Fund)

Quỹ hoán đổi danh mục là loại quỹ đầu tư vào nhiều tài sản cơ sở. Bạn có thể mua bán cổ phần của quỹ ETF tương tự như giao dịch cổ phiếu công ty.

Ở thị trường Việt Nam, FTSE Vietnam ETF là quỹ đầu tiên được thành lập từ 2008. Hiện tại có 7 ETF đang hoạt động, trong đó 3 quỹ có quy mô lớn nhất (chiếm trên 90%) bao gồm hai quỹ ngoại và một quỹ nội.

Ưu điểm:

• Đa dạng hóa đầu tư vào nhiều loại tài sản
• Dễ giao dịch với chi phí thấp, chi trả lợi tức
• Một số ETF có thể giao dịch theo quyền chọn (Options)

Nhược điểm:

• Hoa hồng tương đối cao (tùy sàn giao dịch)
• Khối lượng nhỏ dẫn đến chênh lệch giá mua-bán cao
• Một số ETF bị đánh thuế cao

5. Hợp Đồng Tương Lai Chỉ Số (Stock Futures)

Hợp đồng tương lai chỉ số là hợp đồng tài chính phái sinh, trong đó bên mua và bên bán xác định giá một chỉ số cổ phiếu vào một thời điểm trong tương lai. Khi đến hạn, bên bán phải bán với giá đã xác định.

Ở Việt Nam hiện có các hợp đồng tương lai theo chỉ số VN30 với các thời gian khác nhau (01 tháng, 02 tháng, v.v.).

Ưu điểm:

• Có thể bán khống mà không cần mua cổ phiếu
• Dùng đòn bẩy để tăng lợi nhuận
• Giao dịch tương tự Forex, áp dụng nhiều chiến lược đầu tư

Nhược điểm:

• Lot size lớn, khó khả thi cho nhà đầu tư vốn ít
• Cần giám sát liên tục danh mục
• Cách giao dịch phức tạp đối với người mới

6. Chứng Khoán Hợp Đồng Chênh Lệch (Stock CFD - Contract For Difference)

Stock CFD là hình thức giao dịch mà bạn không mua tài sản cơ sở (cổ phiếu thực), mà thay vào đó ký một hợp đồng với nhà cung cấp CFD. Bạn có thể dùng đòn bẩy lớn để tăng lợi nhuận, lập lệnh Long-Short giống giao dịch Forex.

Ưu điểm:

• Đòn bẩy cao - tiếp cận thị trường lớn với ít vốn
• Giao dịch 24 giờ với công cụ toàn cầu
• Giao dịch tức thời, liên tục trong ngày
• Có thể giao dịch dựa trên mức ký quỹ thấp

Nhược điểm:

• Có thể tổn thất nhiều tiền hơn số tiền đầu tư ban đầu nếu dùng đòn bẩy không thành công
• Chủ sở hữu CFD có ít quyền hạn hơn so với cổ phiếu phổ thông (không có quyền biểu quyết)

Những Sàn Giao Dịch Chứng Khoán Tại Việt Nam

Theo công bố của HOSE, top 10 công ty môi giới chứng khoán lớn nhất trong nước năm 2020 bao gồm: SSI, HSC, VCSC, VNDS, MAS, VPS, MBS, FPTS, MBKE và BSC. Các công ty này cung cấp các sản phẩm như cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền, trái phiếu và chỉ số VN30, hoạt động trên cả hai sàn HOSE và HNX.

Ngoài các nhà môi giới trong nước, có nhiều nền tảng giao dịch quốc tế hoạt động tại Việt Nam, cung cấp đa dạng các sản phẩm tài chính như chỉ số chứng khoán quốc tế, hợp đồng chênh lệch (CFD), tiền điện tử, hàng hóa và ngoại hối.

Các Thuật Ngữ Quan Trọng Khi Đầu Tư Chứng Khoán

Cổ Phiếu Thưởng: Hình thức tách cổ phiếu để huy động thêm vốn. Ví dụ, sở hữu 1 cổ phiếu mệnh giá 100.000 VND sau khi tách sẽ trở thành 2 cổ phiếu mệnh giá 50.000 VND.

Cổ Phiếu Quỹ: Khi công ty mua ngược cổ phiếu từ thị trường, giảm số lượng lưu hành và phần chia cổ tức.

Cổ Phiếu ESOP: Cổ phiếu ưu đãi phát hành bán cho nhân viên với giá rẻ hơn nhằm giữ chân nhân tài.

Cổ Phiếu OTC: Cổ phiếu chưa niêm yết trên sàn giao dịch, giá trị có thể bị đẩy lên cao so với thực tế.

Cổ Phiếu Bluechip: Cổ phiếu của công ty hàng đầu, hoạt động ổn định, tài chính tăng trưởng. Ví dụ, cổ phiếu trong rổ VN30, HNX30 là những bluechip.

Cổ Phiếu Penny (Penny Stock): Cổ phiếu giá rất thấp, mức biến động cao do công ty nhỏ phát hành. Có khả năng lợi nhuận cao nhưng cũng có thể lỗ lớn.

Cổ Phiếu Phòng Thủ (Defensive Stock): Nhóm cổ phiếu hoạt động ổn định, ít rủi ro như các ngành thiết yếu (điện, nước, dược).

Công Cụ Tài Chính Phái Sinh: Ngoài cổ phiếu truyền thống, bạn còn có thể đầu tư vào CFD, hợp đồng tương lai, chỉ số. Những công cụ này linh động hơn, thị trường lớn hơn nhiều lần, cho phép dùng đòn bẩy, giao dịch 24/7 và áp dụng nhiều chiến lược đầu tư khác nhau.

Học Tập và Chuẩn Bị Để Bắt Đầu Giao Dịch

Để có thể kiếm tiền qua đầu tư chứng khoán, bạn cần dành thời gian học tập kiến thức về cách thức chơi chứng khoán, phân tích kỹ thuật, cập nhật xu hướng thị trường và quan trọng nhất là tích lũy kinh nghiệm giao dịch thực tế.

Có nhiều nguồn học tập uy tín cung cấp kiến thức đầu tư chứng khoán, công cụ phân tích thị trường và cập nhật các sự kiện quan trọng ảnh hưởng đến giá chứng khoán. Bằng cách kết hợp lý thuyết với thực hành qua tài khoản demo, bạn sẽ phát triển kỹ năng giao dịch một cách hiệu quả.

Hãy bắt đầu hành động hôm nay. Làm quen với các công cụ giao dịch, thử nghiệm các chiến lược trên tài khoản demo, rồi từng bước bước vào thị trường thực. Thành công trong đầu tư chứng khoán đòi hỏi sự kiên trì, kỷ luật và không ngừng học hỏi.