Earning Per Share là gì và tại sao nhà đầu tư cần quan tâm?
Earning Per Share (viết tắt EPS) là một chỉ báo tài chính cơ bản giúp bạn đánh giá khả năng sinh lợi của mỗi cổ phiếu. Nói một cách dễ hiểu, đây là lợi nhuận ròng mà mỗi cổ phiếu có thể mang lại.
Công thức tính EPS khá đơn giản:
EPS = (Thu nhập ròng - Cổ tức ưu đãi) / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành
Trong đó, lợi nhuận sau thuế = Tổng doanh thu - Tổng chi phí - Thuế TNDN
Chỉ báo này cho thấy hiệu suất hoạt động kinh doanh của một công ty. Khi EPS tăng, điều đó nghĩa là doanh nghiệp đang tạo ra nhiều giá trị hơn cho từng cổ đông.
Từ lý thuyết đến thực tế: Ví dụ cụ thể về Earning Per Share
Hãy tưởng tượng bạn theo dõi công ty A trong hai năm liên tiếp:
Năm 2020: Lợi nhuận thuần đạt $1,000 với 1,000 cổ phiếu phát hành → EPS = $1/cổ phiếu
Năm 2021: Lợi nhuận tăng lên $1,500, số lượng cổ phiếu không đổi → EPS = $1.5/cổ phiếu
Như vậy, chỉ số EPS tăng 50% (từ $1 lên $1.5). Sự gia tăng này phản ánh rằng doanh nghiệp hoạt động ngày càng hiệu quả, lợi nhuận phát triển mạnh.
Tuy nhiên, một lưu ý quan trọng: EPS tăng không tự động dẫn đến giá cổ phiếu tăng ngay lập tức. Điều này phụ thuộc vào tâm lý thị trường trong ngắn hạn (dưới 1 năm). Khi thị trường lạc quan, dòng vốn sẽ chảy vào các tài sản rủi ro, đẩy giá cổ phiếu lên. Ngược lại, khi tâm lý bi quan, giá sẽ giảm.
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến giá cổ phiếu?
Khoảng thời gian
Tình huống EPS tăng
Tình huống EPS giảm
Ngắn hạn (<1 năm)
Thị trường lạc quan → cổ phiếu tăng; Thị trường bi quan → cổ phiếu giảm
Thị trường lạc quan → cổ phiếu tăng; Thị trường bi quan → cổ phiếu giảm
Dài hạn (>5 năm)
Giá cổ phiếu có xu hướng tăng
Giá cổ phiếu có xu hướng giảm
Để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, bạn không nên chỉ dựa vào Earning Per Share. Kết hợp các chỉ báo khác sẽ giúp bạn tăng khả năng kiếm lợi nhuận.
5 tiêu chí chọn cổ phiếu tốt dựa trên Earning Per Share
1. Earning Per Share có xu hướng tăng
Đây là tiêu chí cơ bản nhất. Cổ phiếu với EPS tăng liên tục cho thấy doanh nghiệp đang trên đường phát triển.
2. Hoạt động kinh doanh ổn định
Bạn cần quan sát doanh thu hàng quý, hàng năm của công ty. Nếu doanh thu cao và tăng trưởng ổn định, lợi nhuận sau thuế cũng sẽ tăng theo, dẫn đến EPS cao hơn.
Mối liên hệ: Doanh thu tăng → Lợi nhuận sau thuế tăng → EPS tăng → Giá cổ phiếu tăng
Một doanh nghiệp chỉ có lợi nhuận cao từ việc bán tài sản (đất, xưởng) mà không có doanh thu kinh doanh chính thì không đáng đầu tư dài hạn.
3. Chính sách cổ tức ổn định và có xu hướng tăng
Cổ tức là phần lợi nhuận được chia cho cổ đông. Thị trường thường nhìn vào chính sách cổ tức để đánh giá sức khỏe tài chính của công ty. Một doanh nghiệp hoạt động tốt thường chia cổ tức đều đặn.
McDonald’s là một ví dụ điển hình: doanh thu, cổ tức và số lượng cổ đông đều tăng ổn định trong suốt 43 năm.
4. Chỉ số P/E (Price-to-Earnings) thấp
Chỉ số P/E được tính bằng: Giá cổ phiếu ÷ Earning Per Share (EPS)
P/E cao (>25) cho thấy giá cổ phiếu đang được định giá quá cao, trong khi P/E thấp (<12) cho thấy cơ hội mua vào với giá phải chăng.
Chỉ số này giống như một “thước đo thời gian” – nó cho biết bạn cần bao lâu để hoàn vốn.
Lưu ý: Mỗi ngành có mức P/E bình thường khác nhau, cần so sánh trong cùng lĩnh vực kinh doanh.
5. Công ty thực hiện chính sách mua lại cổ phần
Mua lại cổ phần là khi công ty mua lại những cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Mục tiêu? Giảm tổng số cổ phiếu, từ đó tăng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.
Ví dụ thực tế:
Năm 2018, công ty AAA có lợi nhuận sau thuế $40 và 40 cổ phiếu lưu hành:
EPS = $40 ÷ 40 = $1
Giá cổ phiếu khoảng $40/cổ phiếu
Đầu năm 2019-2020, công ty quyết định mua lại 20 cổ phiếu, còn lại 20 cổ phiếu, lợi nhuận vẫn là $40:
EPS mới = $40 ÷ 20 = $2
Giá cổ phiếu có thể tăng lên $80/cổ phiếu (tăng gấp đôi)
Doanh nghiệp thực hiện mua lại cổ phần thường có giá cổ phiếu cao hơn so với công ty không mua lại.
Những cảnh báo khi đánh giá Earning Per Share
Tránh đánh giá EPS chỉ trong 1-2 năm
Chỉ số EPS chỉ cho biết tình hình tài chính hiện tại, nhưng không tiết lộ công ty kiếm tiền bằng cách nào. Ví dụ, một doanh nghiệp bán hết tài sản (đất, xưởng) vì thua lỗ trong kinh doanh chính, EPS có thể vẫn tăng, nhưng cổ phiếu rõ ràng không đáng đầu tư.
EPS tăng nhưng dòng tiền có thể âm
Tăng trưởng EPS không đồng nghĩa với doanh nghiệp thực sự sinh lợi. Netflix là một ví dụ: EPS tăng liên tục, nhưng dòng tiền âm, nợ ngày càng cao, vốn đang dần cạn kiệt.
Kết luận: Khi phân tích Earning Per Share, luôn kết hợp với các chỉ báo khác như dòng tiền, doanh thu, và nợ của công ty để có cái nhìn toàn diện.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Hướng dẫn thực tế: Cách sử dụng Earning Per Share để tìm cổ phiếu tiềm năng
Earning Per Share là gì và tại sao nhà đầu tư cần quan tâm?
Earning Per Share (viết tắt EPS) là một chỉ báo tài chính cơ bản giúp bạn đánh giá khả năng sinh lợi của mỗi cổ phiếu. Nói một cách dễ hiểu, đây là lợi nhuận ròng mà mỗi cổ phiếu có thể mang lại.
Công thức tính EPS khá đơn giản:
EPS = (Thu nhập ròng - Cổ tức ưu đãi) / Số lượng cổ phiếu đang lưu hành
Trong đó, lợi nhuận sau thuế = Tổng doanh thu - Tổng chi phí - Thuế TNDN
Chỉ báo này cho thấy hiệu suất hoạt động kinh doanh của một công ty. Khi EPS tăng, điều đó nghĩa là doanh nghiệp đang tạo ra nhiều giá trị hơn cho từng cổ đông.
Từ lý thuyết đến thực tế: Ví dụ cụ thể về Earning Per Share
Hãy tưởng tượng bạn theo dõi công ty A trong hai năm liên tiếp:
Năm 2020: Lợi nhuận thuần đạt $1,000 với 1,000 cổ phiếu phát hành → EPS = $1/cổ phiếu
Năm 2021: Lợi nhuận tăng lên $1,500, số lượng cổ phiếu không đổi → EPS = $1.5/cổ phiếu
Như vậy, chỉ số EPS tăng 50% (từ $1 lên $1.5). Sự gia tăng này phản ánh rằng doanh nghiệp hoạt động ngày càng hiệu quả, lợi nhuận phát triển mạnh.
Tuy nhiên, một lưu ý quan trọng: EPS tăng không tự động dẫn đến giá cổ phiếu tăng ngay lập tức. Điều này phụ thuộc vào tâm lý thị trường trong ngắn hạn (dưới 1 năm). Khi thị trường lạc quan, dòng vốn sẽ chảy vào các tài sản rủi ro, đẩy giá cổ phiếu lên. Ngược lại, khi tâm lý bi quan, giá sẽ giảm.
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến giá cổ phiếu?
Để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, bạn không nên chỉ dựa vào Earning Per Share. Kết hợp các chỉ báo khác sẽ giúp bạn tăng khả năng kiếm lợi nhuận.
5 tiêu chí chọn cổ phiếu tốt dựa trên Earning Per Share
1. Earning Per Share có xu hướng tăng
Đây là tiêu chí cơ bản nhất. Cổ phiếu với EPS tăng liên tục cho thấy doanh nghiệp đang trên đường phát triển.
2. Hoạt động kinh doanh ổn định
Bạn cần quan sát doanh thu hàng quý, hàng năm của công ty. Nếu doanh thu cao và tăng trưởng ổn định, lợi nhuận sau thuế cũng sẽ tăng theo, dẫn đến EPS cao hơn.
Mối liên hệ: Doanh thu tăng → Lợi nhuận sau thuế tăng → EPS tăng → Giá cổ phiếu tăng
Một doanh nghiệp chỉ có lợi nhuận cao từ việc bán tài sản (đất, xưởng) mà không có doanh thu kinh doanh chính thì không đáng đầu tư dài hạn.
3. Chính sách cổ tức ổn định và có xu hướng tăng
Cổ tức là phần lợi nhuận được chia cho cổ đông. Thị trường thường nhìn vào chính sách cổ tức để đánh giá sức khỏe tài chính của công ty. Một doanh nghiệp hoạt động tốt thường chia cổ tức đều đặn.
McDonald’s là một ví dụ điển hình: doanh thu, cổ tức và số lượng cổ đông đều tăng ổn định trong suốt 43 năm.
4. Chỉ số P/E (Price-to-Earnings) thấp
Chỉ số P/E được tính bằng: Giá cổ phiếu ÷ Earning Per Share (EPS)
P/E cao (>25) cho thấy giá cổ phiếu đang được định giá quá cao, trong khi P/E thấp (<12) cho thấy cơ hội mua vào với giá phải chăng.
Chỉ số này giống như một “thước đo thời gian” – nó cho biết bạn cần bao lâu để hoàn vốn.
Lưu ý: Mỗi ngành có mức P/E bình thường khác nhau, cần so sánh trong cùng lĩnh vực kinh doanh.
5. Công ty thực hiện chính sách mua lại cổ phần
Mua lại cổ phần là khi công ty mua lại những cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Mục tiêu? Giảm tổng số cổ phiếu, từ đó tăng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu.
Ví dụ thực tế:
Năm 2018, công ty AAA có lợi nhuận sau thuế $40 và 40 cổ phiếu lưu hành:
Đầu năm 2019-2020, công ty quyết định mua lại 20 cổ phiếu, còn lại 20 cổ phiếu, lợi nhuận vẫn là $40:
Doanh nghiệp thực hiện mua lại cổ phần thường có giá cổ phiếu cao hơn so với công ty không mua lại.
Những cảnh báo khi đánh giá Earning Per Share
Tránh đánh giá EPS chỉ trong 1-2 năm
Chỉ số EPS chỉ cho biết tình hình tài chính hiện tại, nhưng không tiết lộ công ty kiếm tiền bằng cách nào. Ví dụ, một doanh nghiệp bán hết tài sản (đất, xưởng) vì thua lỗ trong kinh doanh chính, EPS có thể vẫn tăng, nhưng cổ phiếu rõ ràng không đáng đầu tư.
EPS tăng nhưng dòng tiền có thể âm
Tăng trưởng EPS không đồng nghĩa với doanh nghiệp thực sự sinh lợi. Netflix là một ví dụ: EPS tăng liên tục, nhưng dòng tiền âm, nợ ngày càng cao, vốn đang dần cạn kiệt.
Kết luận: Khi phân tích Earning Per Share, luôn kết hợp với các chỉ báo khác như dòng tiền, doanh thu, và nợ của công ty để có cái nhìn toàn diện.