SÀN FOREX LÀ GÌ VÀ LIỆU CÓ NÊN THAM GIA THỊ TRƯỜNG NÀY TẠI VIỆT NAM?

Những câu hỏi lớn nhất của nhà đầu tư Việt Nam về ngoại hối

Khi nói tới thị trường tài chính quốc tế, nhiều người Việt Nam vẫn còn chập chờn về sàn forex là gì và liệu nó có phù hợp với mình hay không. Đây không phải là câu hỏi vô lý, bởi Forex vừa là cơ hội đầu tư khổng lồ vừa chứa đựng những rủi ro không nhỏ. Bài viết này sẽ giải đáp toàn diện về bản chất của thị trường ngoại hối, các vấn đề pháp lý tại Việt Nam, và liệu bạn có nên bước vào lĩnh vực này hay không.

Sàn forex là gì? Bản chất thực của thị trường ngoại hối toàn cầu

Thị trường ngoại hối (Forex) không phải là khái niệm mới, nhưng đối với nhiều nhà đầu tư Việt Nam, nó vẫn còn là một điều gì đó xa lạ và bí ẩn. Để hiểu rõ sàn forex là gì, chúng ta cần nắm được bản chất của nó.

Forex là thị trường giao dịch tiền tệ toàn cầu, không có sàn tập trung ở một nước cụ thể nào. Khác với thị trường chứng khoán có những sàn giao dịch chính thức, Forex hoạt động theo mô hình OTC (Over-The-Counter), tức là giao dịch phi tập trung thông qua các công ty môi giới. Nhà đầu tư muốn tham gia phải thông qua các sàn giao dịch quốc tế này.

Tại sao lại không có sàn forex tập trung? Bởi vì thị trường ngoại hối mang tính chất toàn cầu từ ban đầu. Các tổ chức tài chính, ngân hàng trung ương, công ty xuất nhập khẩu đã tham gia vào nó từ lâu với mục đích phòng ngừa rủi ro biến động tỷ giá, đề phòng lạm phát, hoặc tích trữ giá trị trong thời kỳ bất ổn chính trị.

Quy mô khổng lồ và tính thanh khoản cao nhất thế giới

Đây là điểm khiến nhiều nhà đầu tư bị hấp dẫn. Theo thống kê năm 2020, khối lượng giao dịch bình quân mỗi ngày trên thị trường Forex lên tới 6,6 nghìn tỷ USD. Con số này chứng tỏ rằng Forex không thể bị thao túng do số lượng người chơi và tổ chức tài chính tham gia quá lớn.

Trước đây, Forex chủ yếu là sân chơi của các tổ chức tài chính lớn và ngân hàng. Tuy nhiên, khi nhu cầu đa dạng hóa đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân tăng cao, thị trường ngoại hối dần trở thành lựa chọn phổ biến hơn. Mặc dù khối lượng giao dịch của cá nhân còn thấp so với các tổ chức, nhưng sự hấp dẫn về tính thanh khoản và biến động giá đang thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư cá nhân.

Chơi Forex ở Việt Nam: Phạm pháp hay không?

Đây là câu hỏi then chốt mà bất kỳ nhà đầu tư Việt Nam nào cũng cần phải hiểu rõ trước khi quyết định tham gia.

Tình hình pháp lý hiện tại

Tại Việt Nam, Nhà nước vẫn quản lý chặt chẽ vấn đề dự trữ ngoại hối, vì vậy chỉ các ngân hàng được cấp phép để giao dịch ngoại hối chính thức. Không có bất kỳ sàn giao dịch Forex nào được hợp pháp hóa tại Việt Nam, và Nhà nước không cấp phép cho việc thành lập các sàn như vậy.

Tuy nhiên, không cấp phép không đồng nghĩa với việc giao dịch ngoại hối là phạm pháp. Các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn được phép thực hiện giao dịch ngoại hối với mục đích đầu tư. Điểm khác biệt quan trọng nằm ở chỗ bạn chọn giao dịch ở đâu.

Cách an toàn để tham gia

Giao dịch Forex thông qua các sàn giao dịch quốc tế được cấp phép hợp pháp tại các quốc gia cho phép Forex là hoàn toàn hợp pháp. Tuy nhiên, nếu bạn giao dịch thông qua công ty môi giới “được cấp phép bởi Việt Nam” thì đó là phạm pháp, bởi vì Nhà nước Việt Nam không cấp phép cho bất kỳ công ty môi giới Forex nào.

Vì vậy, nếu muốn tham gia thị trường này một cách yên tâm, hãy chọn các sàn giao dịch quốc tế uy tín, được cấp phép bởi các tổ chức có thẩm quyền như các ủy ban chứng khoán của các nước phát triển.

Những cặp tiền tệ phổ biến nhất trên thị trường

Không phải tất cả các cặp tiền tệ đều được giao dịch nhiều như nhau. Theo khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) vào tháng 4 năm 2019, có 10 cặp tiền tệ nổi bật:

Như bạn thấy, các cặp tiền chủ yếu liên quan tới các nền kinh tế lớn mạnh trên thế giới. EUR/USD dẫn đầu với hơn 24% khối lượng giao dịch hàng ngày, phản ánh tầm quan trọng của đồng Euro và Đô la Mỹ trong thương mại quốc tế.

Các tin tức kinh tế ảnh hưởng tới thị trường Forex

Một yếu tố quan trọng khác giúp nhà đầu tư hiểu sàn forex là gì là nhận thức được những thông tin nào sẽ kích động thị trường:

1. Quyết định lãi suất của các ngân hàng trung ương

Lãi suất được coi là “giá” của đồng tiền. Tăng lãi suất = tăng giá tiền tệ. Đây là thông tin quan trọng nhất và tác động ngay lập tức tới giá các cặp tiền tệ.

2. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)

GDP cao hơn kỳ vọng thường dẫn tới tăng giá tiền tệ, và ngược lại. Đây là chỉ báo sức khỏe kinh tế của một quốc gia.

3. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và lạm phát

CPI cao dẫn tới áp lực tăng lãi suất từ các ngân hàng trung ương, gián tiếp ảnh hưởng tới giá tiền tệ.

4. Tỷ lệ thất nghiệp

Việc làm nhiều hơn có thể dẫn tới tăng lãi suất. Các số liệu quan trọng như ADP và NFP của Mỹ được phát hành mỗi tháng và gây biến động đáng kể trên thị trường.

5. Thông tin từ Ủy ban Thị trường Mở Mỹ (FOMC)

Mỗi tháng, FOMC họp để thiết lập lãi suất và đưa ra nhận định về điều kiện kinh tế. Những cuộc họp này có thể gây biến động thị trường lớn trong vài phút.

Giờ giao dịch: Bạn có thể giao dịch Forex 24/5

Thị trường Forex hoạt động liên tục từ thứ Hai đến thứ Sáu. Dưới đây là giờ giao dịch tại các sàn chính:

Mỗi cặp tiền tệ có mức biến động khác nhau tùy theo sàn giao dịch nào đang mở. Ví dụ, khi Sydney mở cửa, đồng AUD sẽ biến động nhiều hơn. Khi London mở, các cặp tiền tệ Châu Âu sẽ sôi động hơn. Thông qua một sàn giao dịch quốc tế, bạn có thể tiếp cận gần như tất cả 4 sàn này và giao dịch Forex 24 giờ/ngày, 5 ngày/tuần.

Bước đầu tiên: Cách mở tài khoản giao dịch Forex

Để bắt đầu giao dịch Forex, bạn cần:

Bước 1: Chọn một sàn giao dịch quốc tế uy tín được cấp phép hợp pháp

Thị trường Việt Nam đang trở thành điểm đến thu hút của nhiều công ty môi giới ngoại hối. Tuy nhiên, có hơn 100.000 sàn giao dịch trực tuyến, trong đó có những sàn uy tín nhưng cũng có những sàn lừa đảo. Hãy lựa chọn cẩn thận dựa trên:

• Uy tín và bảo mật
• Chi phí giao dịch (spread, hoa hồng)
• Phương thức gửi và rút tiền
• Chất lượng nền tảng giao dịch
• Tốc độ vào lệnh
• Dịch vụ khách hàng

Bước 2: Tạo tài khoản (có thể chọn tài khoản demo để thử nghiệm)

Bước 3: Chọn cặp tiền tệ hoặc thị trường muốn giao dịch (ví dụ EUR/USD, vàng, dầu,…)

Bước 4: Thiết lập vị thế (mua hoặc bán), kích thước lệnh, mức chốt lời, dừng lỗ

Bước 5: Xác nhận và thực thi lệnh giao dịch

Vấn đề thuế: Liệu bạn có phải đóng thuế khi giao dịch Forex tại Việt Nam?

Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa công nhận và cho phép giao dịch Forex một cách chính thức. Vì vậy, không có chính sách thuế rõ ràng cho lĩnh vực này. Tuy nhiên, đây cũng là lý do khiến việc giao dịch Forex tại Việt Nam vẫn còn chứa đựng rủi ro cao.

Nhà nước Việt Nam xem kinh doanh Forex là một lĩnh vực chưa được pháp luật cho phép. Những giao dịch ngoại hối trên các sàn mở tại Việt Nam chắc chắn là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, như đã đề cập, giao dịch cá nhân thông qua các sàn quốc tế hợp pháp lại là một vấn đề khác.

Có nên chơi Forex hay không? Những điều bạn cần biết

Cuối cùng, câu hỏi then chốt là: Có nên tham gia thị trường Forex tại Việt Nam không?

Những ưu điểm

Forex là thị trường tài chính lớn nhất thế giới với tính thanh khoản cao nhất. Bất kỳ thông tin kinh tế nào cũng đều giúp tăng thanh khoản cho thị trường, làm cho giá các cặp tiền tệ dao động mạnh mẽ. Với đặc tính này, Forex trở thành một thị trường sinh lời hấp dẫn cho những nhà đầu tư biết cách quản lý rủi ro.

Những rủi ro chính

Tuy nhiên, vấn đề pháp lý vẫn là mối quan tâm lớn nhất. Bị vấn đề pháp lý chưa được quy định rõ ràng, bạn cần phải cẩn thận hơn bao giờ hết. Không phải tất cả mọi người đều phù hợp với Forex - cần phải có kiến thức, kỷ luật và khả năng quản lý tiền bạc tốt.

Lời khuyên cuối cùng

Nếu bạn quyết định tham gia, hãy:

1. Chọn sàn giao dịch quốc tế uy tín, được cấp phép hợp pháp
2. Bắt đầu với tài khoản demo để hiểu rõ thị trường
3. Học tập kỹ năng phân tích kỹ thuật và quản lý rủi ro
4. Không bao giờ giao dịch với tiền mà bạn không thể để mất
5. Luôn cập nhật các lịch sự kiện kinh tế quan trọng

Forex không phải là con đường làm giàu nhanh chóng. Nó là một công cụ đầu tư hợp pháp, đúng cách, với tiềm năng lợi nhuận nhưng cũng kèm theo rủi ro. Quyết định có nên tham gia hay không phụ thuộc vào bạn - kiến thức, kinh nghiệm, và khả năng chịu rủi ro của bạn.