BÀI 4: Thị Trường Ngoại Hối Là Gì? Có Nên Tham Gia Giao Dịch Forex Tại Việt Nam?

Thị trường forex đã tồn tại lâu đời gắn liền với hoạt động thương mại quốc tế, nhưng rất nhiều nhà đầu tư cá nhân Việt Nam vẫn còn thắc mắc về bản chất thực sự của thị trường này cũng như những rủi ro pháp lý khi tham gia giao dịch ngoại hối tại nước ta. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một trong những thị trường tài chính lớn nhất toàn cầu.

1. Ngoại Hối Là Gì? Bản Chất Của Thị Trường Forex

Forex hay ngoại hối không còn là khái niệm xa lạ với nhiều nhà đầu tư trên thế giới. Tuy nhiên ở Việt Nam, vẫn có không ít nhà đầu tư còn thấp thỏm vì chưa hiểu rõ forex là gì cũng như các vấn đề pháp lý liên quan.

Thị trường ngoại hối mang tính chất toàn cầu, không có sàn giao dịch tập trung ở từng quốc gia như thị trường chứng khoán. Do đó, để tham gia giao dịch ngoại hối, các nhà đầu tư phải thông qua thị trường OTC (giao dịch phi tập trung) và tìm kiếm các công ty môi giới uy tín.

Quy Mô Và Tính Thanh Khoản Của Thị Trường Forex

Thị trường ngoại hối là thị trường có thanh khoản cao nhất trên toàn cầu. Theo thống kê năm 2020, khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày đạt 6,6 nghìn tỷ USD. Nhờ quy mô lớn và số lượng tham gia cực đông, thị trường này hầu như không thể bị thao túng.

Những Tham Gia Viên Chính Trên Thị Trường Forex

Ban đầu, thị trường ngoại hối chủ yếu là sân chơi của các tổ chức tài chính, ngân hàng trung ương, và các công ty xuất nhập khẩu. Họ sử dụng ngoại hối để phòng chống biến động tỷ giá trong các hợp đồng quốc tế, phòng ngừa lạm phát, và bảo vệ giá trị tài sản khi có bất ổn chính trị.

Ngày nay, khi giao thương quốc tế diễn ra ngày một sôi động, các nhà đầu tư cá nhân cũng dần quan tâm đến ngoại hối như một công cụ đa dạng hóa danh mục đầu tư. Mặc dù khối lượng giao dịch của nhà đầu tư cá nhân còn nhỏ so với các tổ chức, nhưng sức hấp dẫn của thị trường này đang dần thu hút ngày càng nhiều người.

2. Giao Dịch Forex Ở Việt Nam Có Hợp Pháp Không?

Tại Việt Nam, nhà nước vẫn quản lý chặt chẽ dự trữ ngoại hối, do đó quyền giao dịch ngoại hối chỉ được cấp cho các ngân hàng. Giao dịch ngoại hối thông qua các sàn giao dịch tại Việt Nam vẫn chưa được pháp luật cho phép hợp pháp hóa, và bạn sẽ không tìm thấy bất kỳ sàn giao dịch forex được phép hoạt động tại nước ta.

Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với giao dịch ngoại hối là bất hợp pháp. Các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn có quyền thực hiện giao dịch ngoại hối với mục đích đầu tư. Miễn là bạn giao dịch thông qua các công ty môi giới quốc tế được cấp phép hợp pháp ở các nước cho phép hoạt động forex, thì việc giao dịch ngoại hối là hoàn toàn hợp pháp.

Cảnh báo: Nếu bạn giao dịch thông qua công ty môi giới tuyên bố “được cấp phép bởi Việt Nam”, đó là hành vi bất hợp pháp vì chắc chắn nhà nước Việt Nam không cấp phép cho hoạt động này. Để an toàn, hãy lựa chọn các công ty môi giới quốc tế có uy tín và được cấp phép từ những tổ chức có thẩm quyền.

3. Những Cặp Tiền Tệ Được Giao Dịch Phổ Biến Nhất Trên Thị Trường Forex

Theo khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) vào tháng 4 năm 2019, EUR/USD là cặp tiền tệ được giao dịch nhiều nhất với hơn 24% người tham gia khảo sát giao dịch cặp này. Tiếp theo là USD/JPY và GBP/USD, những cặp tiền được coi là có giá trị cao nhất và giao dịch sôi động nhất trên thị trường forex.

Top 10 Cặp Tiền Tệ Giao Dịch Nhiều Nhất

4. Cách Mở Tài Khoản Giao Dịch Forex

Thị trường Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn của các công ty môi giới ngoại hối. Hiện tại có hơn 100.000 nền tảng giao dịch trực tuyến, trong đó có những nền tảng uy tín nhưng cũng có những nền tảng lừa đảo tiềm ẩn.

Để tránh những rủi ro này, bạn nên dành thời gian phân tích các tiêu chí đánh giá một công ty môi giới uy tín:

• Uy tín và bảo mật
• Chi phí giao dịch
• Quy trình nạp/rút tiền
• Chất lượng nền tảng giao dịch
• Tốc độ thực thi lệnh
• Chất lượng dịch vụ khách hàng

Các bước mở tài khoản giao dịch ngoại hối:

Bước 1: Tạo tài khoản trực tuyến (chọn tài khoản demo hoặc tài khoản thực)

Bước 2: Chọn thị trường muốn giao dịch (ví dụ: cặp EUR/USD hoặc vàng)

Bước 3: Mở vị thế mua hoặc bán (bắt cơ hội khi thị trường tăng hoặc giảm)

Bước 4: Thiết lập kích thước vị thế, mức chốt lời, dừng lỗ

Bước 5: Xác nhận giao dịch

5. Giao Dịch Ngoại Hối Ở Việt Nam Có Phải Đóng Thuế?

Theo quy định pháp luật Việt Nam hiện hành, kinh doanh ngoại hối là lĩnh vực chưa được phép. Giao dịch forex của cá nhân hay tổ chức tại Việt Nam vẫn nằm trong khu vực pháp lý chưa rõ ràng. Những giao dịch ngoại hối trên các sàn được mở tại Việt Nam chắc chắn vi phạm luật pháp.

Hiện tại, Việt Nam chưa có chính sách cho phép giao dịch ngoại hối, do đó vấn đề đóng thuế thu nhập cá nhân từ forex chưa được đặt ra. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây là lĩnh vực rủi ro cao và chưa được pháp luật cho phép tại nước ta.

6. Những Tin Tức Kinh Tế Quan Trọng Ảnh Hưởng Đến Forex

Mỗi loại tiền tệ có những yếu tố ảnh hưởng riêng, nhưng có 5 tin tức chính tác động đến biến động của hầu hết các cặp tiền:

Quyết Định Lãi Suất Của Ngân Hàng Trung Ương

Lãi suất được xem như “giá” của tiền tệ. Tăng lãi suất = tăng giá tiền tệ, giảm lãi suất = giảm giá tiền tệ. Thay đổi lãi suất là thông tin ảnh hưởng nhất trực tiếp đến biến động cặp tiền tệ.

Tổng Sản Phẩm Quốc Nội (GDP)

Khi GDP giảm dưới kỳ vọng, giá trị tiền tệ có xu hướng giảm. Ngược lại, khi GDP vượt kỳ vọng, tiền tệ sẽ tăng giá.

Chỉ Số Giá Tiêu Dùng (CPI) Và Lạm Phát

CPI và lạm phát phản ánh gián tiếp giá trị tiền tệ thông qua sức mua hàng hóa. Các chỉ số này được ngân hàng trung ương sử dụng để quyết định lãi suất. CPI/lạm phát cao thường dẫn đến tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.

Tỷ Lệ Thất Nghiệp

Đây là chỉ số gián tiếp ảnh hưởng đến forex. Ngân hàng trung ương dùng chỉ số này để đưa ra quyết định lãi suất. Việc làm tăng lên dẫn đến tăng lãi suất. Hai số liệu quan trọng là ADP và NFP (Non-Farm Payroll) của Mỹ, được công bố hàng tháng.

Cuộc Họp Của Ủy Ban Thị Trường Mở Mỹ (FOMC)

FOMC họp hàng tháng để thiết lập lãi suất thị trường mở, sau đó công bố nhận định về điều kiện kinh tế và hiệu quả của chính sách tiền tệ. Các cuộc họp FOMC có thể gây biến động thị trường lớn (ví dụ: ngày 18/3/2015, EUR/USD tăng vọt 400 pips trong vài phút).

7. Giờ Giao Dịch Thị Trường Forex

Thị trường forex hoạt động 24h/5 ngày một tuần nhờ các sàn giao dịch chính ở các múi giờ khác nhau:

Mỗi cặp tiền tệ sẽ có mức biến động khác nhau tùy theo sàn giao dịch. Chẳng hạn, khi sàn Sydney mở cửa, đồng AUD sẽ biến động nhiều hơn. Khi London hoạt động, các cặp tiền của Châu Âu sẽ có biến động mạnh.

8. Có Nên Giao Dịch Forex? Những Lưu Ý Trước Khi Bắt Đầu

Vấn Đề Pháp Lý Tại Việt Nam

Yếu tố quan trọng quyết định có nên tham gia giao dịch forex hay không ở Việt Nam là vấn đề pháp lý. Giao dịch ngoại hối ở Việt Nam vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng trong luật pháp.

Các sàn giao dịch forex do Việt Nam mở ra chắc chắn vi phạm luật pháp. Tuy nhiên, nếu bạn giao dịch ngoại hối với mục đích đầu tư thông qua các nước chấp nhận giao dịch forex, thì không vi phạm pháp luật.

Cơ Hội Và Rủi Ro

Forex là thị trường tài chính lớn nhất thế giới với tính thanh khoản tuyệt vời. Mọi thông tin kinh tế đều làm tăng thanh khoản và tạo biến động giá mạnh mẽ cho các cặp tiền tệ. Những đặc điểm này khiến forex trở thành một thị trường tiềm năng cho nhà đầu tư.

Lựa Chọn Đối Tác Giao Dịch Uy Tín

Để an tâm giao dịch ngoại hối mà không lo vấn đề pháp lý, điều quan trọng nhất là chọn một công ty môi giới uy tín, được cấp phép hợp pháp ở các nước cho phép giao dịch forex. Hãy kiểm tra kỹ thông tin cấp phép, lịch sử hoạt động, và đánh giá của người dùng trước khi quyết định.

Nhà đầu tư cá nhân vẫn hoàn toàn có thể tham gia vào thị trường sôi động này thông qua các công ty môi giới quốc tế uy tín, miễn là chọn đối tác phù hợp và quản lý rủi ro một cách prudent.