Ngoại Hối Là Gì? 5 Điều Bạn Phải Biết Trước Khi Bắt Đầu Giao Dịch Forex Năm 2025

Không Phải Mọi Người Đều Hiểu Đúng Về Sàn Ngoại Hối

Trong những năm gần đây, đầu tư ngoại hối (Forex) trở thành một trong những lĩnh vực tài chính hot nhất tại Việt Nam. Mỗi ngày có hàng chục nghìn người tìm kiếm thông tin về sàn ngoại hối là gì, làm thế nào để bắt đầu, và liệu có kiếm được tiền hay không. Nhưng thực tế, phần lớn mọi người vẫn còn hiểu lầm rất nhiều về thị trường này.

Forex – hay còn gọi là thị trường ngoại hối – là một thị trường phi tập trung nơi các cá nhân, tổ chức, ngân hàng và chính phủ giao dịch tiền tệ. Mỗi ngày, khối lượng giao dịch trên sàn ngoại hối đạt đến 5,3 nghìn tỷ USD, con số này gấp hàng chục lần so với thị trường chứng khoán. Vậy tại sao lại có quá nhiều tiền quy tụ ở đây?

Ngoại Hối Không Chỉ Là Tiền Tệ

Khái niệm “ngoại hối” lúc đầu nghe có vẻ đơn giản – chỉ là những loại tiền nước ngoài như USD, EUR, JPY,… Nhưng nó còn bao gồm nhiều thứ khác:

Công cụ thanh toán quốc tế như thẻ ngân hàng, séc chuyển tiền, hối phiếu – những thứ giúp bạn giao dịch giữa các quốc gia.

Chứng chỉ và tài sản quốc tế như trái phiếu chính phủ, cổ phiếu công ty quốc tế, hoặc thậm chí vàng.

Tiền mã hóa như Bitcoin, Ethereum – những loại tiền tệ phi tập trung được nhiều nhà đầu tư coi là một phần của thị trường ngoại hối.

Tuy nhiên, khi nói đến giao dịch ngoại hối, con người thường nhắc tới việc mua bán cặp tiền tệ (ví dụ EUR/USD) với mục đích duy nhất: tận dụng biến động tỷ giá để kiếm lợi.

Giao Dịch Ngoại Hối Hoạt Động Thế Nào?

Giả sử bạn dự đoán đồng Euro sẽ mạnh hơn đô la Mỹ trong tương lai. Bạn dùng 11,500 USD mua 10,000 EUR với tỷ giá EUR/USD = 1.1500. Hai tuần sau, tỷ giá tăng lên 1.2500, bạn bán 10,000 EUR và nhận được 12,500 USD. Lợi nhuận ròng của bạn là 1,000 USD.

Điều đặc biệt ở sàn ngoại hối là bạn không cần có đủ 11,500 USD để thực hiện giao dịch này. Nhờ công cụ đòn bẩy (leverage), sàn có thể hỗ trợ bạn giao dịch với tỷ lệ lên đến 200:1. Điều này có nghĩa bạn chỉ cần ký quỹ khoảng 60 USD là có thể mở giao dịch trị giá 11,500 USD.

Tuy nhiên, đòn bẩy cũng là con dao 2 lưỡi – nó có thể giúp bạn kiếm lãi gấp nhiều lần, nhưng cũng có thể khiến bạn mất tiền nhanh hơn nếu thị trường đi ngược lại dự đoán.

4 Ưu Điểm Chính Khi Đầu Tư Ngoại Hối

1. Phí giao dịch cực thấp

Không như chứng khoán hay bất động sản, Forex loại bỏ hầu hết chi phí trung gian như phí quản lý tài sản, phí môi giới. Nhà môi giới chỉ kiếm lợi từ phí spread (chênh lệch giữa giá mua và bán), và phí này thường rất nhỏ.

2. Thị trường hoạt động 24/7

Forex không có giờ đóng cửa. Bạn có thể giao dịch lúc sáng, chiều, tối, hay ngay cả lúc ngủ. Điều này phù hợp với ai muốn giao dịch như một kênh đầu tư thêm mà không ảnh hưởng tới công việc chính.

3. Không ai có thể lũng đoạn thị trường

Với quy mô 5 nghìn tỷ USD mỗi ngày, ngay cả ngân hàng trung ương cũng không thể kiểm soát được. Thị trường quá lớn, quá phân tán giữa hàng nghìn đối tượng tham gia.

4. Ít rào cản gia nhập

Bạn có thể bắt đầu với chỉ vài trăm nghìn đồng. Không thị trường nào khác cho phép bạn làm được điều này.

Các Cặp Tiền Tệ Chính Trên Thị Trường

Mặc dù hơn 30 loại tiền tệ được giao dịch trên Forex, nhưng có 7 cặp tiền tệ chính chiếm tới 85% khối lượng giao dịch:

• EUR/USD – Euro/Đô la Mỹ
• USD/JPY – Đô la Mỹ/Yên Nhật
• GBP/USD – Bảng Anh/Đô la Mỹ
• AUD/USD – Đô la Úc/Đô la Mỹ
• USD/CHF – Đô la Mỹ/Franc Thụy Sỹ
• NZD/USD – Đô la New Zealand/Đô la Mỹ
• USD/CAD – Đô la Mỹ/Đô la Canada

Những cặp này có thanh khoản cao, biến động dự đoán được, lý tưởng cho cả nhà đầu tư mới và có kinh nghiệm.

8 Bước Để Bắt Đầu Giao Dịch Forex Đầu Tiên

Bước 1: Nắm Vững Các Khái Niệm Cơ Bản

Trước khi giao dịch, bạn cần hiểu rõ:

• Long (Mua): Bạn tin tiền tệ sẽ tăng giá, nên bạn mua và chờ bán lại với giá cao hơn.
• Short (Bán): Bạn tin tiền tệ sẽ giảm giá, nên bạn bán trước rồi mua lại với giá thấp hơn.
• Leverage (Đòn bẩy): Khả năng giao dịch với tiền hơn số tiền bạn có. Ví dụ leverage 100:1 có nghĩa bạn có 1 USD thì có thể giao dịch 100 USD.
• Margin (Tiền ký quỹ): Số tiền bạn phải gửi vào tài khoản để mở một giao dịch.
• Pip: Đơn vị nhỏ nhất thay đổi trong tỷ giá. Nếu EUR/USD từ 1.2000 lên 1.2005, đó là 5 pip.
• Spread: Chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Đây là thu nhập chính của nhà môi giới.
• Lot (Lô): Kích thước giao dịch – từ nano (100 đơn vị) đến lô chuẩn (100,000 đơn vị).

Bước 2: Tìm Hiểu Các Kiểu Giao Dịch Ngoại Hối Khác Nhau

Spot Forex – Giao dịch giao ngay với thanh toán trong 2 ngày. Ở Việt Nam, loại này bị cấm.

Forex CFD – Hợp đồng chênh lệch. Bạn không sở hữu tiền tệ thực, mà chỉ đoán giá lên hay xuống. Đây là loại phổ biến nhất tại Việt Nam, chiếm 99% các sàn ngoại hối. Bạn nên chọn sàn được cấp phép bởi các cơ quan quản lý quốc tế như ASIC, FCA, CySEC để đảm bảo an toàn.

Currency Futures – Hợp đồng tương lai với ngày giao dịch cụ thể. Ít phổ biến ở Việt Nam.

FX Options – Quyền chọn tiền tệ. Bạn đoán giá sẽ tăng hay giảm so với mức giá cố định. Ít phổ biến ở Việt Nam.

Currency ETFs – Quỹ giao dịch theo dõi giá tiền tệ. Ít phổ biến ở Việt Nam.

Bước 3: Chọn Sàn Ngoại Hối Uy Tín

Tiêu chí lựa chọn sàn ngoại hối rất quan trọng:

• Độ uy tín: Phải được cấp phép từ cơ quan quản lý quốc tế (ASIC, FCA, CySEC,…)
• Phí giao dịch và hoa hồng: Thấp nhất có thể
• Sản phẩm giao dịch: Đa dạng, phù hợp nhu cầu của bạn
• Nền tảng giao dịch: Đơn giản, dễ sử dụng, ổn định
• Hỗ trợ khách hàng: Nhanh chóng, chuyên nghiệp

Bước 4: Mở Tài Khoản

Bạn cần cung cấp thông tin cá nhân cơ bản và tài khoản ngân hàng để sàn xác định danh tính.

Bước 5: Chọn Cặp Tiền Tệ Giao Dịch

Phân tích xem tỷ giá sẽ tăng hay giảm dựa vào:

• Tình hình kinh tế: Nếu nền kinh tế quốc gia mạnh, tiền tệ sẽ tăng giá.
• Vị thế thương mại: Nếu quốc gia xuất khẩu nhiều, tiền tệ sẽ tăng giá.
• Tình hình chính trị: Bầu cử, chính sách lãi suất, mức lạm phát đều ảnh hưởng.

Bước 6: Xác Định Số Tiền Ký Quỹ

Một quy tắc an toàn là chỉ đầu tư 2% số tiền ký quỹ vào một cặp tiền tệ nhất định. Ví dụ, nếu bạn muốn giao dịch 100,000 USD với yêu cầu ký quỹ 1%, bạn cần có 1,000 USD trong tài khoản.

Bước 7: Đặt Lệnh Mua Hoặc Bán

• Mua (Long): Nếu bạn tin đồng yết giá sẽ mạnh hơn đồng định giá.
• Bán (Short): Nếu bạn tin đồng yết giá sẽ yếu hơn đồng định giá.

Bước 8: Sử Dụng Lệnh Quản Lý Rủi Ro

• Stop Loss: Đóng giao dịch nếu giá giảm xuống mức thua lỗ nhất định. Giúp hạn chế tổn thất.
• Take Profit: Đóng giao dịch nếu giá tăng lên mức lợi nhuận mục tiêu. Giúp khóa lợi.

Ví dụ: EUR/USD hiện ở 1.1128, bạn đoán sẽ lên 1.2000 rồi giảm. Bạn đặt lệnh Take Profit ở 1.2000 để tự động bán khi giá đạt.

Những Yếu Tố Nào Tác Động Đến Thị Trường Ngoại Hối?

Ngân Hàng Trung Ương

Chính sách nới lỏng định lượng (in tiền) sẽ khiến tiền tệ giảm giá. Chính sách thắt chặt (tăng lãi suất) sẽ khiến tiền tệ tăng giá.

Tin Tức Tài Chính

Các tin tốt (tăng trưởng GDP, giảm thất nghiệp) khuyến khích các nhà đầu tư đưa tiền vào, làm tăng nhu cầu tiền tệ và tăng giá.

Tâm Lý Thị Trường

Nếu hầu hết trader tin một tiền tệ sẽ tăng, họ sẽ mua, tạo nên hiệu ứng domino làm tiền tệ tăng giá.

Ai Tham Gia Thị Trường Ngoại Hối?

• Chính phủ và ngân hàng trung ương: Quản lý ngoại tệ, hỗ trợ kinh tế quốc gia.
• Ngân hàng lớn: Giao dịch với khối lượng khổng lồ.
• Nhà môi giới ngoại hối: Cung cấp nền tảng cho nhà đầu tư.
• Nhà đầu tư lẻ: Chiếm gần ⅓ khối lượng giao dịch, tức khoảng 1,7 nghìn tỷ USD mỗi ngày.

Thị Trường Ngoại Hối Được Điều Tiết Ra Sao?

Mặc dù quy mô khổng lồ, Forex lại có rất ít quy định vì không có cơ quan quản lý tập trung giám sát 24/7. Ở Mỹ, Ủy ban Giao dịch Hàng Hóa Tương lai (CFTC) và Hiệp hội Tương lai Quốc gia (NFA) chịu trách nhiệm điều tiết. Ở các quốc gia khác có các cơ quan tương tự.

Điều này có nghĩa bạn phải tự chủ động chọn sàn ngoại hối được cấp phép bởi các cơ quan quốc tế để bảo vệ quyền lợi của mình.

Tóm Lại

Ngoại hối là gì? Đó là thị trường giao dịch tiền tệ lớn nhất thế giới, hoạt động 24/7 với khối lượng 5,3 nghìn tỷ USD mỗi ngày. Với những ưu điểm như phí thấp, ít rào cản gia nhập, và cơ hội kiếm lãi cao, Forex thu hút hàng triệu nhà đầu tư trên toàn cầu.

Tuy nhiên, để thành công, bạn cần:

1. Học sâu về các khái niệm và công cụ giao dịch
2. Chọn sàn ngoại hối uy tín, an toàn
3. Có kế hoạch quản lý rủi ro chặt chẽ
4. Tuân thủ kỷ luật giao dịch, không cảm tính
5. Liên tục học hỏi và cải thiện chiến lược

Thị trường ngoại hối không phải con đường tắt để nhanh chóng giàu có, mà là một công cụ đầu tư hợp lệ cho những ai sẵn sàng đầu tư thời gian vào học tập và phát triển kỹ năng.