Nắm vững đường xu hướng tăng và đường xu hướng giảm, trở thành nhà giao dịch có khả năng phân tích thị trường tốt hơn

Nhiều nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc chính xác dự đoán xu hướng thị trường, thực tế mỗi nhà phân tích đều có cách diễn giải riêng biệt. Có người dựa vào tín hiệu chỉ số kỹ thuật, có người tập trung vào mô hình nến, còn công cụ tôi thường xuyên sử dụng nhất chính là phân tích đường xu hướng. So với các phương pháp khác, đường xu hướng có ưu điểm đơn giản, trực quan, giúp trader nhanh chóng bắt kịp cơ hội biến đổi xu hướng.

Bài viết này sẽ giới thiệu hệ thống nguyên lý cốt lõi, logic vẽ, ứng dụng thực chiến của đường xu hướng, cùng với đề xuất một số công cụ phân tích chuyên nghiệp.

Đường xu hướng là gì? Giá trị của nó trong giao dịch

Đường xu hướng về bản chất là một đường thẳng nối các điểm quan trọng của giá, do nhà phân tích vẽ dựa trên xu hướng lịch sử một cách chủ quan. Nó giúp trader trực quan xác định tài sản đang trong trạng thái tăng, giảm hay đi ngang bằng cách kết nối các điểm chuyển đổi (đáy hoặc đỉnh) theo cùng một hướng.

Sự khác biệt cốt lõi giữa đường xu hướng tăng và giảm nằm ở: Đường xu hướng tăng kết nối các đáy liên tục cao hơn, trong khi đường xu hướng giảm kết nối các đỉnh liên tục thấp hơn. Khi đường xu hướng bị phá vỡ một cách hiệu quả, thường báo hiệu khả năng thị trường chuyển hướng hoặc tăng tốc, chính là giá trị ứng dụng quý báu nhất của đường xu hướng.

Trong thực tế giao dịch, đường xu hướng giúp bạn tìm ra điểm mua và điểm bán lý tưởng. Khi giá tiếp cận đường xu hướng tăng, đó là cơ hội tiềm năng để mở vị thế mua; khi giá chạm đường xu hướng giảm, đó là tín hiệu xem xét bán khống. Đồng thời, đường xu hướng còn đóng vai trò hỗ trợ động và kháng cự động, liên tục được cập nhật theo thời gian.

Làm thế nào để vẽ đường xu hướng tăng?

Đường xu hướng tăng được hình thành từ ít nhất hai đáy liên tiếp cao hơn. Đáy thứ hai phải cao hơn đáy thứ nhất, như vậy mới xác nhận xu hướng đáy đang hình thành.

Ví dụ, trên biểu đồ 4 giờ của GBPUSD, xu hướng rõ ràng từ đầu tháng 3 năm 2018 đến giữa tháng. Giá bắt đầu tăng từ ngày 1 tháng 3, đến ngày 9 tháng 3 lại bật tăng tạo đỉnh mới. Từ việc kết nối hai đáy liên tiếp cao hơn này, ta có thể vẽ ra một đường xu hướng tăng. Khi giá điều chỉnh về gần đường này, vẫn nhận được lực đỡ và tiếp tục đi lên.

Logic thực dụng của đường xu hướng tăng: Miễn là giá duy trì trên đường xu hướng, cho thấy lực mua vẫn chiếm ưu thế. Khi giá phá xuống dưới đường này, khả năng đà tăng suy yếu, nhu cầu mua giảm, trader cần cảnh giác hơn.

Lưu ý khi vẽ: cần ít nhất hai đáy rõ ràng làm cơ sở; các đáy kết nối phải cách nhau đủ thời gian; tránh điều chỉnh đường xu hướng quá nhiều lần, vì sẽ mất đi tính tham khảo.

Làm thế nào để vẽ đường xu hướng giảm?

Đường xu hướng giảm được hình thành từ hai hoặc nhiều đỉnh liên tiếp thấp hơn. Đỉnh thứ hai phải thấp hơn đỉnh thứ nhất, tạo thành một kênh giảm rõ ràng.

Chẳng hạn, trên biểu đồ 4 giờ của GBPUSD từ ngày 25/1/2018 đến 27/2/2018, bắt đầu xuất hiện xu hướng giảm từ ngày 25/1, đỉnh mới liên tục thấp hơn các đỉnh trước. Trong khoảng thời gian này, các đỉnh của GBPUSD liên tục đi xuống, từ đó có thể vẽ ra một đường xu hướng giảm. Khi giá hồi về gần đường này vào ngày 16/2 và 26/2, lại gặp kháng cự, lực bán vẫn chiếm ưu thế.

Nguyên tắc ứng dụng đường xu hướng giảm: Khi giá duy trì dưới đường này, phe bán chiếm ưu thế. Khi giá phá lên trên, cho thấy cung giảm, cầu tăng, khả năng xu hướng đảo chiều bắt đầu.

Cần xác định điểm bắt đầu đủ cao để đảm bảo các đợt giảm sau tạo đỉnh thấp hơn, đồng thời cho thị trường thời gian phản ứng, tránh vội kết luận.

Sử dụng đường xu hướng để bắt tín hiệu chuyển đổi quan trọng

Điểm mạnh nhất của đường xu hướng chính là khả năng giúp bạn nhận biết thời điểm thị trường sắp đổi chiều.

Tín hiệu chuyển từ giảm sang tăng: Trong giai đoạn rõ ràng của xu hướng giảm, mỗi lần giá hồi về đường xu hướng đều bị đẩy xuống bởi phe bán. Đến ngày 13/3, giá mạnh mẽ phá vỡ đường xu hướng giảm, trở thành bước ngoặt của lực lượng mua bán. Sau đó, ngày 16/3, khi giá hồi về lại vị trí ban đầu của đường xu hướng, đường này đã chuyển thành hỗ trợ, mở ra xu hướng tăng mới. Điều này cho thấy, điểm chuyển từ giảm sang tăng chính là khi giá phá vỡ thành công đường xu hướng giảm.

Tín hiệu chuyển từ tăng sang giảm: Tương tự, trong xu hướng tăng rõ ràng của GBPUSD, mỗi lần giá điều chỉnh về đường xu hướng tăng đều được hỗ trợ bật lên. Nhưng ngày 21/9, tình hình thay đổi khi GBPUSD đóng nến giảm mạnh, phá xuống đường xu hướng tăng. Đến ngày 26/9, hồi về lại đường này, nó đã chuyển thành kháng cự, bắt đầu xu hướng giảm.

Điểm chung của hai ví dụ này là: Sau khi đường xu hướng bị phá vỡ một cách hiệu quả, tính chất của nó sẽ đảo ngược — hỗ trợ trở thành kháng cự hoặc ngược lại. Nắm bắt được điều này, bạn có thể chủ động chuẩn bị, tối đa hóa lợi nhuận trước và sau chuyển đổi xu hướng.

Các kỹ năng thực chiến với đường xu hướng tăng và giảm

Chiến lược giao dịch đường xu hướng tăng

Ví dụ điển hình là xu hướng của EURUSD từ ngày 25/2/2020 đến đầu tháng 3. Giá bắt đầu tăng từ ngày 25/2, ngày 26 có lực mua vào mạnh, đẩy giá tăng tốc, đáy liên tiếp cao hơn tạo thành đường xu hướng tăng rõ ràng.

Các đợt sau xác nhận hiệu quả của đường xu hướng tăng như: ngày 28/2, giá điều chỉnh về gần đường, chạm vào rồi bật lên; ngày 4/3, chạm lại lần nữa, rồi ngày 5/3 bật tăng vượt qua. Điều này chứng tỏ trong xu hướng tăng, vị trí của đường xu hướng tự nhiên có tính hỗ trợ.

Gợi ý thực chiến: trader có thể mở hoặc gia tăng vị thế mua khi giá tiếp cận đường xu hướng tăng, đồng thời đặt lệnh dừng lỗ phía trên để kiểm soát rủi ro. Khi giá phá xuống dưới đường xu hướng, cần giảm hoặc đóng vị thế để tránh rủi ro xu hướng đảo chiều.

Chiến lược giao dịch đường xu hướng giảm

Trong xu hướng giảm của EURUSD tháng 3/2020, các ngày 11 và 12/3 liên tiếp bị phe bán đẩy mạnh, lượng bán ra lớn, hình thành đường xu hướng giảm rõ ràng.

Sau đó, ngày 13/3, trong phiên Mỹ, giá cố gắng hồi phục, nhưng ngày 16 và 17/3, khi giá hồi lên lại, gặp nhiều kháng cự của đường xu hướng, lực bán lại chiếm ưu thế. Điều này xác nhận tính đáng tin cậy của đường xu hướng giảm như một kháng cự.

Gợi ý thực chiến: trader nên mở vị thế bán khi giá tiếp cận đường xu hướng giảm, đặt stop-loss phía trên. Khi giá phá lên trên đường này và đứng vững, nên cắt lỗ để đề phòng đảo chiều xu hướng.

Kênh xu hướng: từ đơn đường đến kênh đôi

Việc dùng riêng đường xu hướng tăng hoặc giảm đã mang lại ý nghĩa chỉ đạo mạnh mẽ, nhưng khi kết hợp thành kênh xu hướng, hiệu quả ứng dụng sẽ nâng cao hơn.

Kênh tăng gồm một đường kháng cự phía trên và một đường hỗ trợ phía dưới, song song và cùng hướng lên. Khi giá dao động trong kênh, trader có thể mua gần đường hỗ trợ, bán gần đường kháng cự. Nếu giá vượt lên trên kênh, khả năng tăng tốc sẽ rõ hơn, có thể gia tăng vị thế; ngược lại, phá xuống dưới kênh, khả năng xu hướng tăng kết thúc.

Kênh giảm gồm một đường kháng cự phía trên và một đường hỗ trợ phía dưới, song song hướng xuống. Khi giá chạm kháng cự, bán ra; chạm hỗ trợ, mua vào. Nếu giá phá xuống dưới hỗ trợ, xu hướng giảm có thể tiếp tục mạnh hơn.

Việc dùng kênh xu hướng cần nhận thức rõ rằng đây là một cấu trúc động, các biên của kênh cần liên tục điều chỉnh dựa trên dữ liệu giá mới để duy trì độ chính xác của các mức hỗ trợ và kháng cự.

Gợi ý các công cụ vẽ đường xu hướng tốt nhất

Sau khi nắm vững lý thuyết, chọn đúng công cụ sẽ giúp thao tác thực tế hiệu quả hơn.

TradingView là nền tảng biểu đồ K-line trực tuyến chuyên nghiệp hàng đầu thế giới. Hầu hết các trang web cung cấp biểu đồ đều dựa trên nền tảng này. Ngoài việc hiển thị biểu đồ cơ bản, TradingView còn tích hợp bộ công cụ vẽ, chú thích, cảnh báo giá, giúp người dùng linh hoạt vẽ đường xu hướng và phân tích sâu. Giao diện thân thiện, phù hợp mọi trình độ trader.

MetaTrader 4 (MT4) do MetaQuotes phát triển, dành riêng cho các tổ chức tài chính. Phần mềm tích hợp thực thi lệnh, biểu đồ không giới hạn, nhiều chỉ số kỹ thuật và script tùy chỉnh. Ưu điểm lớn nhất là “vẽ và giao dịch cùng lúc”, trader có thể phân tích và đặt lệnh trên cùng một nền tảng, nâng cao hiệu quả công việc.

MetaTrader 5 (MT5) là phiên bản nâng cấp của MT4, mở rộng bộ chỉ số, tối ưu hiệu suất, hỗ trợ nhiều sản phẩm tài chính hơn (ngoại hối, hợp đồng chênh lệch, cổ phiếu, hợp đồng tương lai). Nếu cần phân tích mạnh mẽ hơn và đa dạng sản phẩm, MT5 là lựa chọn tốt hơn.

Việc chọn công cụ phụ thuộc vào phong cách và nhu cầu của bạn. Nếu trọng tâm phân tích biểu đồ và chia sẻ quan điểm, TradingView là tiện lợi nhất; còn nếu muốn trải nghiệm toàn diện từ phân tích đến giao dịch, MT4/MT5 phù hợp hơn. Dù chọn công cụ nào, thành thạo vẽ đường xu hướng tăng và giảm chính là chìa khóa nâng cao trình độ giao dịch của bạn.