Tại sao các nhà đầu tư cần hiểu mối quan hệ giữa cung cầu và giá cả hàng hóa

Khi nói đến đầu tư trên thị trường chứng khoán, các thuật ngữ “cầu” và “cung” thường xuyên xuất hiện. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư có thể vẫn chưa hiểu rõ cách áp dụng các khái niệm kinh tế cơ bản này để dự đoán giá cổ phiếu và ra quyết định đầu tư.

Mối quan hệ giữa cầu và giá cả hàng hóa sẽ như thế nào? Nghiên cứu về vấn đề này không chỉ giúp hiểu rõ cơ chế hoạt động của thị trường mà còn dẫn đến việc phát triển các chiến lược giao dịch hiệu quả hơn.

Bước 1: Hiểu đơn giản về phương trình thị trường

Mỗi lần giá cổ phiếu biến động, dù tăng hay giảm, thường có hai lực lượng đang đấu tranh phía sau: lực lượng của người mua (cầu) và lực lượng của người bán (cung).

Cầu là lượng hàng hóa mà người mua mong muốn ở các mức giá khác nhau. Khi vẽ đồ thị, mối quan hệ giữa lượng và giá thể hiện qua đường (Đường cầu) có xu hướng đi xuống từ trái sang phải, phản ánh quy luật cơ bản: khi giá cao, người ta muốn mua ít hơn; khi giá thấp, người ta muốn mua nhiều hơn.

Cung ngược lại, là lượng hàng hóa mà người bán sẵn lòng cung cấp ở các mức giá khác nhau. Đường (Đường cung) có xu hướng đi lên từ trái sang phải, thể hiện rằng: khi giá cao, người bán muốn bán nhiều hơn; khi giá thấp, muốn bán ít hơn.

Bước 2: Tìm điểm cân bằng (Điểm cân bằng)

Điểm quan trọng nhất xảy ra khi đường cầu và đường cung cắt nhau, gọi là “điểm cân bằng”. Giá và lượng hàng hóa tại điểm này sẽ ổn định.

Tại sao lại ổn định? Bởi vì nếu giá tăng trên mức cân bằng:

• Người bán muốn bán nhiều hơn
• Người mua muốn mua ít hơn
• Xuất hiện dư thừa hàng hóa trên thị trường
• Giá buộc phải giảm xuống để bán phần hàng còn lại

Ngược lại, nếu giá giảm dưới mức cân bằng:

• Người mua muốn mua nhiều hơn
• Người bán muốn bán ít hơn
• Thiếu hụt hàng hóa
• Giá buộc phải tăng lên để phù hợp với nhu cầu

Thông tin quan trọng: Các yếu tố thúc đẩy cầu và cung trên thị trường tài chính

Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu

Tình hình kinh tế vĩ mô Khi nền kinh tế mở rộng và lãi suất thấp, các nhà đầu tư sẽ tăng mua cổ phiếu, làm tăng cầu.

Thanh khoản Lượng tiền trong hệ thống cao, giúp nhà đầu tư có đủ tiền để đầu tư nhiều hơn.

Niềm tin Dự đoán của nhà đầu tư về tình hình tương lai. Tin tốt sẽ thu hút nhu cầu mua, tin xấu sẽ khiến mọi người muốn giảm giữ cổ phiếu.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cung

Chính sách của công ty Tăng vốn hoặc mua lại cổ phiếu sẽ giảm lượng cổ phiếu lưu hành.

Tham gia thị trường mới Các công ty mới IPO sẽ cung cấp thêm cung cho thị trường.

Quy định và kiểm soát Các điều kiện của thị trường chứng khoán ảnh hưởng đến khả năng chào bán chứng khoán.

Áp dụng nguyên tắc này vào phân tích cơ bản

Cổ phiếu và tài sản tài chính là hàng hóa, do đó có thể áp dụng quy luật cầu và cung.

Khi giá cổ phiếu tăng, điều này phản ánh rằng lực lượng của người mua thắng thế lực lượng của người bán. Trong góc độ cơ bản, điều này thường do:

• Công ty có triển vọng tăng trưởng tốt
• Lợi nhuận dự kiến sẽ tăng
• Có tin tích cực về doanh nghiệp chính

Ngược lại, khi giá giảm, điều này cho thấy cung hoặc lực bán chiếm ưu thế, thường do dự đoán tiêu cực hoặc lo ngại về hiệu suất trong tương lai.

Phân tích kỹ thuật: Nhìn nhận cầu cung qua giá và khối lượng

1. Phân tích nến (Candlestick Analysis)

Nến xanh (đóng cửa cao hơn mở cửa) cho thấy cầu mạnh hơn cung, người mua có thể đẩy giá lên cao hơn.

Nến đỏ (đóng cửa thấp hơn mở cửa) cho thấy cung mạnh hơn, người bán đang kiểm soát thị trường.

Nến Doji (giá mở và đóng gần như bằng nhau) thể hiện cân bằng giữa cầu và cung, giá đang trong trạng thái trung tính.

2. Theo dõi xu hướng (Trend Analysis)

Nếu giá tạo đỉnh mới liên tục, điều này phản ánh cầu vẫn còn mạnh.

Nếu giá tạo đáy mới liên tục, điều này phản ánh cung chiếm ưu thế.

Nếu giá dao động trong phạm vi hẹp, không vượt lên hoặc xuống, cho thấy hai lực lượng đang cân bằng.

3. Xác định hỗ trợ và kháng cự (Support and Resistance)

Hỗ trợ là mức giá mà cầu đang chờ mua vào. Một số nhà đầu tư thấy giá đã đủ thấp và muốn mua.

Kháng cự là mức giá mà cung đang chờ bán ra. Nhà đầu tư thấy giá đã đủ cao và muốn bán.

Chiến lược giao dịch dựa trên vùng cầu cung

Chiến lược phổ biến dựa trên nguyên tắc này là Vùng cầu cung (Demand Supply Zone), tìm các vùng mất cân bằng và cố gắng xác định lại điểm cân bằng mới.

Hình thức 1: Vùng cầu giảm - nền - hồi phục (DBR)

Xảy ra do dư cung, khiến giá giảm (Drop). Khi giá chạm đáy, lực mua mạnh trở lại, giá tạm dừng và tích tụ trong vùng (Nền). Khi có thông tin mới, lực mua thắng thế, giá vượt vùng và tăng lên (Hồi phục).

Nhà giao dịch có thể vào lệnh mua tại điểm phá vỡ vùng, đặt stop-loss dưới đáy vùng.

Hình thức 2: Vùng cung - hồi phục - nền - giảm (RBD)

Xảy ra do dư cầu, đẩy giá tăng (Rally). Khi lực bán trở lại mạnh, giá dừng trong vùng (Nền). Khi có thông tin mới, lực bán thắng thế, giá phá vỡ vùng xuống (Giảm).

Nhà giao dịch có thể vào lệnh bán tại điểm phá vỡ vùng, đặt stop-loss trên đỉnh vùng.

Hình thức 3: Rally - Nền - Rally (RBR) - xu hướng tăng liên tục

Sau đà tăng mạnh (Rally), lực mua yếu dần, giá tích tụ trong vùng (Nền). Khi có tin tốt mới, lực mua thắng thế, giá tiếp tục tăng (Hồi phục).

Nhà giao dịch có thể theo xu hướng tăng để mua vào.

Hình thức 4: Giảm - Nền - Giảm (DBD) - xu hướng giảm liên tục

Sau đà giảm mạnh (Drop), xuất hiện lực mua nhỏ, giá tích tụ trong vùng (Nền). Khi tin xấu đến, lực bán thắng thế, giá tiếp tục giảm (Giảm).

Nhà giao dịch có thể theo xu hướng giảm để bán ra.

Tóm lại: Tại sao hiểu biết này lại quan trọng

Cầu và cung không chỉ là khái niệm dành cho các nhà kinh tế học, mà còn là công cụ hiệu quả giúp nhà đầu tư hiểu rõ cơ chế hoạt động của thị trường.

Mối quan hệ giữa cầu và giá cả hàng hóa, trong đó là cổ phiếu, sẽ giúp bạn:

• Dự đoán chính xác hơn các biến động giá
• Xác định điểm vào và ra tốt cho giao dịch
• Hiểu tại sao giá tăng hoặc giảm
• Phát triển các chiến lược dựa trên nguyên tắc kinh tế học

Cuối cùng, thành công trong đầu tư phụ thuộc vào việc học hỏi liên tục và thử nghiệm các nguyên tắc này với dữ liệu thị trường thực tế. Càng quan sát giá thực tế nhiều, bạn càng hiểu rõ hơn về thị trường.