7 ông lớn công nghệ thúc đẩy đà tăng của thị trường chứng khoán Mỹ năm 2023, liệu năm 2024 còn có thể tiếp tục bứt phá?

Năm giai đoạn để hiểu rõ sự tăng trưởng điên cuồng của thị trường Mỹ năm 2023

Xu hướng của thị trường chứng khoán Mỹ năm 2023 có thể nói là đầy biến động, nhưng cuối cùng đã ghi nhận một chương đáng chú ý nhất kể từ năm 2020. Trong suốt cả năm, thị trường đã trải qua chu kỳ hoàn chỉnh: “Q1 bùng nổ làn sóng trí tuệ nhân tạo → Khủng hoảng ngân hàng tháng 3 → Hồi phục liên tục trong Q2 → Điều chỉnh môi trường lãi suất cao cuối Q3 → Phản ứng nhẹ nhàng trong Q4”.

Quý 1: Cơn sốt AI kích hoạt đà tăng mạnh của Cổ phiếu công nghệ

Dưới tác động của ChatGPT của OpenAI, khái niệm AIGC lan rộng toàn cầu. Các ông lớn công nghệ như Microsoft, Meta, Google đồng loạt tham gia cuộc đua mô hình ngôn ngữ lớn, tạo ra quý mạnh nhất của Nasdaq kể từ năm 2020. Tăng trưởng của bảy ông lớn công nghệ trong quý vượt 20%, chính thức mở đầu thị trường bò kỹ thuật.

Thử thách tháng 3: Khủng hoảng ngân hàng và sự đảo chiều cảm xúc

Khủng hoảng của Ngân hàng Silicon Valley, Ngân hàng Signature, Credit Suisse bất ngờ xảy ra, rủi ro thanh khoản của các ngân hàng địa phương lan rộng toàn hệ thống tài chính. Các nhà phân tích cảnh báo rằng đà tăng của cổ phiếu công nghệ trong quý 1 là quá mức, thị trường bắt đầu đánh giá lại tính bền vững của khái niệm AI, trong khi các cơ quan quản lý cũng bắt đầu lo ngại về an toàn của ChatGPT.

Q2: Bắt đầu giai đoạn phục hồi cơ bản

Khi lạm phát đạt đỉnh và kỳ vọng về chu kỳ tăng lãi suất của Fed kết thúc, tâm lý thị trường thay đổi. Các ngành công nghệ, dịch vụ truyền thông và hàng tiêu dùng không thiết yếu lần lượt tăng trưởng, dưới tác động kép của cải thiện kết quả doanh nghiệp và kỳ vọng thương mại hóa AI, các chỉ số chính của S&P 500 đồng loạt tăng.

Q3 và tháng 10: Đau đớn trong môi trường lãi suất cao

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng vọt lên mức cao nhất lịch sử, tình hình Trung Đông leo thang làm gia tăng biến động thị trường. Một số cổ phiếu công nghệ lớn dẫn dắt thị trường tăng điểm bắt đầu lộ rõ hạn chế, độ rộng của thị trường thu hẹp, dự đoán điều chỉnh tăng trở nên rõ ràng hơn.

Q4: Dự đoán mềm mại kích hoạt đà phản hồi

Dữ liệu lạm phát tiếp tục giảm, thị trường lao động vẫn mạnh mẽ, Fed gợi ý sẽ giảm lãi suất 3 lần trong năm 2024. Các phát biểu của bà Yellen củng cố niềm tin về khả năng thị trường sẽ mềm mại, giúp thị trường Mỹ đón nhận đà phản hồi trong quý 4.

“Hiện trường” dự đoán của Phố Wall

Tính đến cuối năm 2023, chỉ số Nasdaq tăng 40.77%, S&P 500 tăng 22.60%, Dow Jones tăng 11.90% và vượt mốc 37000 điểm, lập đỉnh lịch sử mới. Thành tích này khiến các ngân hàng đầu tư Phố Wall phải nhận một cú đấm mạnh.

Đầu năm, các tổ chức chính thống như Goldman Sachs, JPMorgan Chase, Société Générale đều dự báo tiêu cực về hiệu suất của thị trường Mỹ năm 2023, chỉ dự đoán chỉ số S&P cao nhất khoảng 4700 điểm. Nhưng thực tế, đến tháng 12, chỉ số đã gần chạm 4700 điểm, vượt xa dự đoán của phần lớn tổ chức. Dưới đây là so sánh dự báo đầu năm của các ngân hàng lớn và kết quả thực tế:

Các ngân hàng dự báo mục tiêu cuối năm của S&P chủ yếu nằm trong khoảng 3800~4500 điểm, nhưng thực tế cho thấy thị trường thường có xu hướng đảo chiều trong các dự đoán bi quan. Chuyên gia chiến lược trưởng của Goldman Sachs, David Kostin, từng nghĩ rằng năm 2023 sẽ rơi vào tình trạng thiếu tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu, nhưng sự bùng nổ của làn sóng AI đã hoàn toàn thay đổi kịch bản này.

Các thị trường lớn khác trên toàn cầu cũng có thành tích đáng kể. Nhờ chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, thị trường Nhật Bản tăng hơn 26%; thị trường Đài Loan tăng hơn 23% nhờ lợi thế ngành AI; chỉ số chứng khoán Đức dù đối mặt cạnh tranh trong ngành ô tô vẫn tăng hơn 20% và lập đỉnh lịch sử mới.

Thực tế cấu trúc về mức tăng của thị trường Mỹ năm 2023

Sự tăng trưởng của thị trường Mỹ năm nay không đồng đều. Bảy ông lớn công nghệ (Apple, Microsoft, Google, Amazon, Tesla, Meta, NVIDIA) đóng góp tới ba phần tư mức tăng của chỉ số S&P 500 trong cả năm. Nói cách khác, chỉ một số cổ phiếu chủ đạo đã nâng đỡ toàn bộ đà tăng của thị trường. Hiện tượng này phản ánh sự tập trung của thị trường vào thời đại AI, đồng thời cũng bộc lộ điểm yếu về độ rộng của thị trường.

Trong chu kỳ tăng lãi suất của Fed, kinh tế Mỹ thể hiện sức mạnh vượt mong đợi. Mặc dù lạm phát chưa hoàn toàn trở lại mục tiêu 2% của Fed, nhưng xu hướng giảm nhẹ đã rõ ràng dần. Thị trường lao động duy trì sức mạnh, tỷ lệ thất nghiệp thấp, là nền tảng quan trọng cho luận điểm mềm mại của thị trường.

Triển vọng thị trường Mỹ năm 2024: Cơ hội hay thách thức

Bước vào năm 2024, thái độ của Phố Wall về triển vọng thị trường Mỹ đã chuyển từ tiêu cực sang tích cực hơn. JPMorgan đặt mục tiêu 4200 điểm, nhưng với đà tăng trong tháng 12 và các công ty như Apple đạt đỉnh mới, một số tổ chức đã điều chỉnh dự báo. Deutsche Bank đưa ra mục tiêu 5100 điểm, cho rằng định giá hiện tại không quá phồng to; Barclays dự đoán 5000 điểm, cho rằng thị trường đã vượt qua các bất ổn vĩ mô lớn nhất.

Các tổ chức chung dự kiến cho năm 2024 gồm: phục hồi tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp, nền kinh tế đạt trạng thái mềm mại, chu kỳ giảm lãi suất bắt đầu. Bob O’Donnell, Chủ tịch TECHnaAnalysis, cho biết năm 2024 sẽ là năm bùng nổ thực sự của AI tạo sinh, Goldman Sachs dự đoán công nghệ AI sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến tăng trưởng kinh tế, năng suất và cấu trúc cạnh tranh.

Tuy nhiên, con đường của thị trường Mỹ năm 2024 vẫn còn nhiều chông gai. Các yếu tố như bất ổn chính trị trong năm bầu cử Mỹ, rủi ro suy thoái kinh tế tiềm tàng, diễn biến địa chính trị, cùng với việc định giá của một số cổ phiếu công nghệ quá cao có thể gây ra rủi ro tập trung, đều có thể gây xáo trộn giữa chừng. Liệu các ông lớn công nghệ có thể tiếp tục dẫn dắt, các ngành mới có thể bứt phá, và độ rộng của thị trường có thể cải thiện hay không, tất cả sẽ quyết định hướng đi cuối cùng của thị trường Mỹ năm 2024.

Bài học từ dự đoán thất bại năm ngoái nhắc nhở nhà đầu tư rằng dự báo của Phố Wall về bản chất là một trò chơi xác suất, chứ không phải dự đoán tuyệt đối. Dựa trên kỳ vọng chính sách tiền tệ hiện tại, cải thiện lợi nhuận doanh nghiệp và triển vọng thương mại hóa AI, thị trường Mỹ năm 2024 vẫn còn tiềm năng tăng, nhưng cần cảnh giác với rủi ro tích tụ dần về biên.