Gần đây, giới học thuật vừa chấn động với một tin lớn.

Một nhà toán học đẳng cấp thế giới, 57 tuổi, bất ngờ tuyên bố từ bỏ vị trí giáo sư lâu dài của mình – để về làm việc cho một cựu sinh viên 24 tuổi.

Nhà toán học này tên là Ken Ono, đã giảng dạy nhiều năm tại Đại học Virginia. Công ty mà ông mới gia nhập là Axiom Math, một startup tập trung vào AI toán học, do chính học trò cũ của ông – Carina Hong (Hồng Nhạc Lan) – sáng lập.

Điều thú vị là trước đây Ken Ono thực ra không mấy lạc quan về việc AI làm toán. Nhưng gần đây, những thành tựu của các mô hình AI trong suy luận và chứng minh đã hoàn toàn thay đổi quan điểm của ông. Hiện tại, ông giữ vai trò “Nhà toán học sáng lập” tại Axiom Math, chịu trách nhiệm huấn luyện mô hình, thiết kế tiêu chuẩn kiểm thử và định hướng nghiên cứu.

Axiom Math mới thành lập không lâu nhưng đã gọi vốn được 64 triệu USD. Mục tiêu của họ rất rõ ràng: tạo ra AI có thể suy luận toán học, tự động chứng minh, xác minh hình thức; sau đó ứng dụng hệ thống này vào các lĩnh vực thực tiễn như nghiên cứu khoa học, kiểm toán an toàn và xác minh kỹ thuật.

Nói thêm về nhà sáng lập. Carina Hong tốt nghiệp ngành Toán MIT, sau đó lấy song bằng tiến sĩ Toán và Luật (JD+PhD) tại Stanford. Ngay khi còn học đại học, cô đã được đề cử giải Morgan – một trong những danh hiệu cao quý nhất dành cho sinh viên ngành Toán. Ra trường, cô về làm ở bộ phận AI tiên phong của Meta, nghiên cứu mảng suy luận toán học, rồi kéo theo một nhóm cựu nghiên cứu viên Meta ra khởi nghiệp.

Hiện nay, nhiều người trong ngành cho rằng sự xuất hiện của Axiom Math là một tín hiệu: khi các mô hình lớn gặp nút thắt ở khả năng suy luận, năng lực toán học có thể sẽ là bước đột phá tiếp theo. Sự gia nhập của Ken Ono, ở một góc độ nào đó, cũng được xem là sự ủng hộ từ giới học thuật truyền thống cho hướng đi này.

Nhân tiện, Ken Ono là người gốc Nhật, Carina Hong là người gốc Hoa. Hai thế hệ, cách nhau hơn ba mươi tuổi, lại cùng nhau tái hợp trên đường đua AI mới này.