Ai mà chưa từng mơ đến việc nằm không đếm tiền? Nhưng thực tế đã cho tôi một bài học nhớ đời: sự thần kỳ trong việc làm giàu ở thế giới tiền mã hóa lớn thế nào thì cú sập lại càng phi lý bấy nhiêu.

Đợt sóng thị trường mùa hè năm 2019, tôi như bị nữ thần may mắn cho uống bùa mê—tài khoản ETH trong 58 ngày từ 300,000 vọt lên 3,890,000, đường K-line dựng đứng như cầu nhảy. Dạo đó cả người như phát điên, tay gắp thức ăn mà mắt vẫn dán vào phần mềm theo dõi thị trường, nửa đêm mơ còn hô "phe Long xung phong", hắt xì cũng thấy như đang vung tiền. Mỗi ngày đều đăng ảnh chụp màn hình lên bạn bè: "Kiếm tiền? Dễ hơn cả thở." Giờ nghĩ lại thấy xấu hổ, đó nào phải thực lực, thuần túy là vận may cho tôi ăn kẹo bọc đường pháo.

Chưa đến ba tháng, thị trường vả cho tôi một cú tỉnh người. Coin chính lao dốc kiểu tuyết lở, đòn bẩy tôi thêm vào nổ tung luôn, hơn 3.4 triệu vốn cuối cùng chỉ còn lại 50,000, suýt nữa không đủ tiền phí thanh lý. Nhìn thông báo cháy tài khoản mà ngồi đơ ra hơn nửa tiếng, đầu ong ong: hóa ra vận may là thứ không thể dựa vào nhất.

Lăn lộn coin mấy năm, tôi gặp quá nhiều người coi ăn may là bản lĩnh. Năm 2021 có ông anh thế chấp nhà all-in coin rác, x8 rồi còn tham không chốt, cuối cùng bị thanh lý sạch đến chỗ ở cũng mất. Có người hô hào "tay kim cương tín ngưỡng", lúc thị trường bò thì giữ chết thành tôn chỉ, lúc gấu thì thành công cụ tự thôi miên làm người gánh hàng. Thẳng ra, "chủ nghĩa dài hạn" mùa bò đa phần là mấy người thua không nổi tự tìm đường lui. Người thực sự sống sót qua ba chu kỳ, chưa bao giờ dựa vào "dự đoán thần thánh", mà là khắc quản trị rủi ro vào tận DNA.

Sau cú cháy tài khoản đó, tôi bỏ hẳn tính cờ bạc, tự đặt ra cho mình ba nguyên tắc bất di bất dịch. Chính nhờ bộ nguyên tắc này mà tôi từ ván cờ 50,000 dần dần bò lại—nhưng đó là câu chuyện về sau. Kinh nghiệm đổi bằng máu, còn giá trị hơn mọi kèo KOL hô.