Trong những năm gần đây của thị trường tiền mã hóa, đã chứng kiến quá nhiều người từ việc nắm giữ toàn bộ vốn để chơi hết mình rồi bị cháy tài khoản phải rút lui. Nhìn lại những năm tháng tự mình trải qua, tôi tổng kết được một vài kinh nghiệm thực chiến — không dám nói sẽ giúp bạn trở nên giàu có trong một đêm, nhưng ít nhất có thể giúp bạn tránh được nhiều bẫy và sống lâu hơn.

**Về việc cắt lỗ**

Mua vào ba ngày mà không có biến động gì? Đừng do dự, nên đổi khi cần thiết. Vị thế đang lỗ hơn 5%? Ngay lập tức cắt bỏ, đừng cố chấp. Thị trường không bao giờ thay đổi chiều hướng vì sự cố chấp của bạn, những đồng coin không di chuyển chỉ làm bạn mất cơ hội.

**Hiểu tâm lý của nhà tạo lập thị trường**

Khi thị trường giảm mạnh, hãy quan sát mức giảm của các đồng coin trong tay bạn. Nếu chúng chống đỡ rõ ràng, chứng tỏ có nguồn vốn đang đỡ giá — trong những lúc này nhất định phải nắm chặt, vì thường sẽ có sự bùng nổ sau đó. Nhà tạo lập thị trường bảo vệ giá không phải để làm từ thiện, họ còn muốn kiếm tiền nhiều hơn bạn.

**Nguyên tắc sinh tồn ngắn hạn**

Người mới chơi ngắn hạn sợ nhất là không xác định được nhịp điệu. Kinh nghiệm của tôi là theo dõi đường trung bình 5 ngày: giá đứng trên đường này thì giữ, giảm thủng thì lập tức thoát. Đây không phải là nhút nhát, mà là kỷ luật. Do dự một giây có thể là ranh giới giữa lỗ và lãi.

**Đừng cố bắt đáy khi đồng tiền đang rơi**

Trong lúc giảm mạnh luôn có người hô hào mua đáy, nhưng trong xu hướng giảm thì không có đáy thật sự. Cơ hội thật sự là gì? Là sau một chuỗi giảm âm liên tiếp, đột nhiên đi ngang tích lũy — đó mới là tín hiệu đã giảm đủ, cơ hội bật lên thường xuất hiện trong giai đoạn này.

**Hiệu ứng dẫn đầu không phải chuyện đùa**

Khi có xu hướng mới, hãy xem xét đồng coin dẫn đầu trước, đừng đi săn những "hàng rẻ" của các dự án nhỏ. Dẫn đầu tăng mạnh, giảm chậm nhất là điều chung của thị trường. Nhiều người ngại mua giá cao của dẫn đầu, kết quả là nhìn nó tăng gấp đôi còn đồng coin của mình vẫn y nguyên.

**Theo xu hướng là chân lý**

Khi xu hướng đi xuống, đừng cố chống cự, nên thoát ra khi cần thiết. Thị trường giảm như mở cổng lũ lụt, dù bạn có cố gắng chống đỡ cũng vô ích. Theo xu hướng sẽ hiệu quả hơn mọi phân tích kỹ thuật.

**Thời gian bình tĩnh sau khi có lợi nhuận**

Lợi nhuận dễ làm người ta tự mãn. Sau vài lần thắng, nhiều người bắt đầu tăng vốn, giao dịch nhiều hơn, kết quả là một cú điều chỉnh nhỏ cũng đủ cuốn hết lợi nhuận đi. Mỗi lần thắng tôi đều bắt buộc phải dừng lại để xem lại: lần này tại sao thắng? lần sau làm thế nào để lặp lại?

**Vị thế trống cũng là một cách vận hành**

Khi thị trường không rõ ràng, lựa chọn tốt nhất là không làm gì cả. Nhiều người nghĩ rằng không giao dịch là lãng phí thời gian, nhưng thực ra giữ vững vốn còn quan trọng hơn. Người giỏi không phải là người giao dịch nhiều nhất, mà là người ít mắc sai lầm và sống lâu hơn.

Những kinh nghiệm này không có lý thuyết cao siêu gì, đều là trải nghiệm đúc kết bằng tiền thật. Thị trường luôn biến đổi, nhưng bản chất con người và quy luật xu hướng vẫn không thay đổi.