Gần đây cộng đồng lại bắt đầu thảo luận về Plasma. Thật lòng mà nói, nhiều bạn mới gia nhập thị trường trong năm nay có lẽ còn mơ hồ — nghe tên này có vẻ xa lạ, nhưng thực tế đây là một trong những giải pháp mở rộng Layer 2 lâu đời của Ethereum. Dù hiện tại phong trào đang bị các Rollup như Arbitrum, Optimism chiếm sóng, nhưng để thực sự hiểu rõ quá trình phát triển của Layer 2, cái tên Plasma không thể bỏ qua. Thậm chí có thể nói: nếu như năm xưa không có Plasma mở đường, thì có lẽ hệ sinh thái Layer 2 ngày nay đã không sôi động đến vậy.

Trước tiên, hãy bóc tách logic cốt lõi của Plasma: mạng chính Ethereum chậm, đắt đỏ, hay tắc nghẽn, nguyên nhân chính là tất cả các giao dịch đều bị dồn vào một chuỗi duy nhất để xử lý. Vậy giải pháp là gì? Đưa một lượng lớn các giao dịch ra ngoài chuỗi chính để xử lý trên các chuỗi con (child chain), sau đó chỉ gửi trạng thái cuối cùng về mạng chính. Mạng chính chỉ cần xác nhận kết quả cuối cùng, không cần xử lý từng chi tiết giao dịch, áp lực sẽ giảm đi rõ rệt; còn các chuỗi con thì không bị giới hạn bởi hiệu năng của mạng chính, khả năng xử lý cao hơn nhiều. Nghe như thể là đã lắp cho Ethereum một chiếc tăng tốc turbo vậy.

Có thể nhiều người sẽ thắc mắc: Plasma hoạt động tốt như vậy, sao giờ lại ít người dùng? Không phải là nó không hiệu quả, mà là vì các hướng công nghệ đang phát triển nhanh chóng. Hiện nay, các giải pháp Rollup như Arbitrum, Optimism, Base dù có cách thực hiện khác nhau khá nhiều so với Plasma, nhưng về cơ bản đều kế thừa ý tưởng nền tảng từ cùng một dòng chảy tư duy.