Sau khi bài viết "Quay về lý trí để đầu tư" được phát hành vào ngày 23 tháng 4, một người bạn đã gửi đến tôi một số ý kiến của anh ấy. Trong số những ý kiến đó, có nhiều quan điểm mà tôi nghĩ là rất xuất sắc. Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với mọi người một số quan điểm xuất sắc của người bạn này.
"Ở một mức độ nào đó, tôi cảm thấy sự tăng giá trong các đợt bull run trước của ngành này, hoàn toàn chỉ là sự đẩy mạnh câu chuyện + bể quá nhỏ, chỉ cần vào một ít vốn là sẽ tăng vọt, trực tiếp khiến phần lớn mọi người phải phục."
Tóm tắt này rất chính xác.
Tôi xin bổ sung một chút: Trong đợt tăng giá của những vòng thị trường bò trước đây, hệ sinh thái crypto vẫn đã xuất hiện những đổi mới rất đáng kinh ngạc. ICO, DeFi, NFT theo quan điểm của tôi đều là những điều này, tôi không phủ nhận.
Tuy nhiên, chỉ dựa vào những đổi mới này thì chắc chắn không thể tạo ra những cảnh điên cuồng mà chúng ta từng thấy. Bởi vì một số dự án kinh điển được sinh ra từ những đổi mới này đến nay vẫn rất khó để so sánh về dòng tiền với những công ty truyền thống tốt. Đến mức khi chúng ta đánh giá các token quản trị có giá trị rất hạn chế của chúng bằng dòng tiền, chúng ta đều nhận thấy rằng giá của các token quản trị đó đã bị thổi phồng.
Tuy nhiên, sự tăng vọt phóng đại này chỉ có trong hệ sinh thái tiền điện tử thôi sao?
Không phải.
Mọi người thường xem thường A-shares, nhưng chúng đã từng tồn tại.
Từ năm 1991 đến 1993, trong đợt thị trường chứng khoán A cổ phiếu lớn đầu tiên, chỉ số Shanghai đã tăng từ mức thấp nhất 127 điểm lên mức cao nhất 1558 điểm chỉ trong hai năm, tăng gấp 12 lần.
Mức tăng này không hề thua kém mức tăng của Bitcoin trong hai đợt thị trường gần đây (2019 ~ 2021, 2022 ~ 2024).
Cần lưu ý rằng đây là mức tăng của chỉ số.
Tôi không tìm thấy mức tăng của những cổ phiếu thần kỳ năm đó, nhưng nếu đoán một chút, chúng ta có thể tưởng tượng mức tăng của từng cổ phiếu trong môi trường đó sẽ khủng khiếp đến mức nào.
Tôi nghĩ, những cái đó vào năm đó cũng nên kể những câu chuyện không thua kém gì Bitcoin, cũng rất có "không gian tưởng tượng".
Có vẻ như, dưới ánh mặt trời không có điều gì mới mẻ.
Tuy nhiên, có một sự khác biệt khá rõ ràng giữa hệ sinh thái tiền mã hóa và thị trường chứng khoán A.
Khi A-shares ra mắt, nó chỉ phải đối mặt với thị trường Trung Quốc đại lục đang trong quá trình cải cách và mở cửa. Quy mô và khối lượng của thị trường đó còn rất nhỏ. Nhưng ngay cả như vậy, nó cũng có thể thổi phồng lên một bong bóng lớn như vậy.
Và khi sinh thái tiền điện tử ra mắt, nó trực tiếp đối mặt với thị trường toàn cầu, đó là một thị trường không có rào cản và không cần giấy phép. Quy mô và khối lượng của thị trường này lớn hơn rất nhiều so với A-shares trước đây, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi sinh thái tiền điện tử có thể thổi phồng một bong bóng lớn như vậy.
Lịch sử không lặp lại, nhưng nó luôn có vần điệu với cùng một vần điệu.
"Dù nó có phải là blockchain hay không, câu chuyện này chắc chắn đã có tác động tài sản lớn ở giai đoạn đầu, bất kể nó có thể tạo ra giá trị thực hay không, vẫn tiếp tục cho đến khi trò chơi không thể tiếp tục. Hoặc nói cách khác, đặc điểm này không phải là của ngành blockchain. Mà là blockchain phù hợp với đặc điểm thị trường tài chính cơ bản hơn này."
Tôi nghĩ rằng câu này đã tóm tắt một cách toàn diện tất cả các đặc điểm của thị trường tài chính trong giai đoạn đầu. Thị trường chứng khoán A cũng đã có những câu chuyện như vậy, chưa kể đến hệ sinh thái tiền điện tử.
Vì vậy, bong bóng mà chúng ta thấy trong hệ sinh thái tiền điện tử không phải là điều đặc biệt, cũng không phải là ngoại lệ.
Khi đã không đặc biệt, không ngoại lệ, thì bong bóng cuối cùng cũng sẽ vỡ, và mọi thứ cuối cùng cũng sẽ trở về với bản chất ban đầu của nó.
“Anh ấy chắc chắn sẽ có rất nhiều cược thủ đến trong giai đoạn đầu, 100%, vì bể nhỏ. Nhưng một khi bể lớn lên, cách chơi này 100% không thể bền vững. Từ góc độ này, pump chính là một phiên bản thu nhỏ của ngành công nghiệp blockchain, sự nổi lên và dần lắng xuống của nó hoàn toàn giống như lịch sử phát triển của blockchain cho đến thời điểm hiện tại.”
Đoạn văn này thể hiện một quan điểm rất quan trọng:
Điều đó có nghĩa là việc dựa vào cách chơi cờ bạc là 100% không thể duy trì hệ sinh thái này.
Điều tuyệt vời của nó là mô tả sinh động toàn bộ quá trình phát triển của cuộc chơi này bằng cách sử dụng ứng dụng pump.fun, một ứng dụng đã nổi lên trong vòng này, và chỉ ra rằng cách chơi này không thể duy trì.
Viết đến đây, tôi muốn diễn đạt rằng:
Tôi luôn rất lạc quan về sự phát triển trong tương lai của hệ sinh thái tiền điện tử. Tuy nhiên, trong khi lạc quan, chúng ta không thể che giấu những vấn đề nghiêm trọng mà nó hiện đang phải đối mặt, chứ đừng nói đến việc "tự lừa dối mình" và nghĩ rằng những vấn đề này là "bình thường", rằng những vấn đề này rất đặc biệt, và những vấn đề này có thể là ngoại lệ.
Nhận thức được những vấn đề này, trở về với lẽ thường, trở về với bản chất ban đầu, chúng ta mới có thể tốt hơn trong việc đi con đường tiếp theo, đánh giá và tham gia vào các dự án trong hệ sinh thái một cách lành mạnh hơn.
Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo, không phải là lời chào mời hay đề nghị. Không cung cấp tư vấn về đầu tư, thuế hoặc pháp lý. Xem Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm để biết thêm thông tin về rủi ro.
Mã hóa sinh thái của nỗi đau từ bong bóng: Làm thế nào để ứng phó một cách hợp lý?
Sau khi bài viết "Quay về lý trí để đầu tư" được phát hành vào ngày 23 tháng 4, một người bạn đã gửi đến tôi một số ý kiến của anh ấy. Trong số những ý kiến đó, có nhiều quan điểm mà tôi nghĩ là rất xuất sắc. Hôm nay, tôi sẽ chia sẻ với mọi người một số quan điểm xuất sắc của người bạn này.
"Ở một mức độ nào đó, tôi cảm thấy sự tăng giá trong các đợt bull run trước của ngành này, hoàn toàn chỉ là sự đẩy mạnh câu chuyện + bể quá nhỏ, chỉ cần vào một ít vốn là sẽ tăng vọt, trực tiếp khiến phần lớn mọi người phải phục."
Tóm tắt này rất chính xác.
Tôi xin bổ sung một chút: Trong đợt tăng giá của những vòng thị trường bò trước đây, hệ sinh thái crypto vẫn đã xuất hiện những đổi mới rất đáng kinh ngạc. ICO, DeFi, NFT theo quan điểm của tôi đều là những điều này, tôi không phủ nhận.
Tuy nhiên, chỉ dựa vào những đổi mới này thì chắc chắn không thể tạo ra những cảnh điên cuồng mà chúng ta từng thấy. Bởi vì một số dự án kinh điển được sinh ra từ những đổi mới này đến nay vẫn rất khó để so sánh về dòng tiền với những công ty truyền thống tốt. Đến mức khi chúng ta đánh giá các token quản trị có giá trị rất hạn chế của chúng bằng dòng tiền, chúng ta đều nhận thấy rằng giá của các token quản trị đó đã bị thổi phồng.
Tuy nhiên, sự tăng vọt phóng đại này chỉ có trong hệ sinh thái tiền điện tử thôi sao?
Không phải.
Mọi người thường xem thường A-shares, nhưng chúng đã từng tồn tại.
Từ năm 1991 đến 1993, trong đợt thị trường chứng khoán A cổ phiếu lớn đầu tiên, chỉ số Shanghai đã tăng từ mức thấp nhất 127 điểm lên mức cao nhất 1558 điểm chỉ trong hai năm, tăng gấp 12 lần.
Mức tăng này không hề thua kém mức tăng của Bitcoin trong hai đợt thị trường gần đây (2019 ~ 2021, 2022 ~ 2024).
Cần lưu ý rằng đây là mức tăng của chỉ số.
Tôi không tìm thấy mức tăng của những cổ phiếu thần kỳ năm đó, nhưng nếu đoán một chút, chúng ta có thể tưởng tượng mức tăng của từng cổ phiếu trong môi trường đó sẽ khủng khiếp đến mức nào.
Tôi nghĩ, những cái đó vào năm đó cũng nên kể những câu chuyện không thua kém gì Bitcoin, cũng rất có "không gian tưởng tượng".
Có vẻ như, dưới ánh mặt trời không có điều gì mới mẻ.
Tuy nhiên, có một sự khác biệt khá rõ ràng giữa hệ sinh thái tiền mã hóa và thị trường chứng khoán A.
Khi A-shares ra mắt, nó chỉ phải đối mặt với thị trường Trung Quốc đại lục đang trong quá trình cải cách và mở cửa. Quy mô và khối lượng của thị trường đó còn rất nhỏ. Nhưng ngay cả như vậy, nó cũng có thể thổi phồng lên một bong bóng lớn như vậy.
Và khi sinh thái tiền điện tử ra mắt, nó trực tiếp đối mặt với thị trường toàn cầu, đó là một thị trường không có rào cản và không cần giấy phép. Quy mô và khối lượng của thị trường này lớn hơn rất nhiều so với A-shares trước đây, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi sinh thái tiền điện tử có thể thổi phồng một bong bóng lớn như vậy.
Lịch sử không lặp lại, nhưng nó luôn có vần điệu với cùng một vần điệu.
"Dù nó có phải là blockchain hay không, câu chuyện này chắc chắn đã có tác động tài sản lớn ở giai đoạn đầu, bất kể nó có thể tạo ra giá trị thực hay không, vẫn tiếp tục cho đến khi trò chơi không thể tiếp tục. Hoặc nói cách khác, đặc điểm này không phải là của ngành blockchain. Mà là blockchain phù hợp với đặc điểm thị trường tài chính cơ bản hơn này."
Tôi nghĩ rằng câu này đã tóm tắt một cách toàn diện tất cả các đặc điểm của thị trường tài chính trong giai đoạn đầu. Thị trường chứng khoán A cũng đã có những câu chuyện như vậy, chưa kể đến hệ sinh thái tiền điện tử.
Vì vậy, bong bóng mà chúng ta thấy trong hệ sinh thái tiền điện tử không phải là điều đặc biệt, cũng không phải là ngoại lệ.
Khi đã không đặc biệt, không ngoại lệ, thì bong bóng cuối cùng cũng sẽ vỡ, và mọi thứ cuối cùng cũng sẽ trở về với bản chất ban đầu của nó.
“Anh ấy chắc chắn sẽ có rất nhiều cược thủ đến trong giai đoạn đầu, 100%, vì bể nhỏ. Nhưng một khi bể lớn lên, cách chơi này 100% không thể bền vững. Từ góc độ này, pump chính là một phiên bản thu nhỏ của ngành công nghiệp blockchain, sự nổi lên và dần lắng xuống của nó hoàn toàn giống như lịch sử phát triển của blockchain cho đến thời điểm hiện tại.”
Đoạn văn này thể hiện một quan điểm rất quan trọng:
Điều đó có nghĩa là việc dựa vào cách chơi cờ bạc là 100% không thể duy trì hệ sinh thái này.
Điều tuyệt vời của nó là mô tả sinh động toàn bộ quá trình phát triển của cuộc chơi này bằng cách sử dụng ứng dụng pump.fun, một ứng dụng đã nổi lên trong vòng này, và chỉ ra rằng cách chơi này không thể duy trì.
Viết đến đây, tôi muốn diễn đạt rằng:
Tôi luôn rất lạc quan về sự phát triển trong tương lai của hệ sinh thái tiền điện tử. Tuy nhiên, trong khi lạc quan, chúng ta không thể che giấu những vấn đề nghiêm trọng mà nó hiện đang phải đối mặt, chứ đừng nói đến việc "tự lừa dối mình" và nghĩ rằng những vấn đề này là "bình thường", rằng những vấn đề này rất đặc biệt, và những vấn đề này có thể là ngoại lệ.
Nhận thức được những vấn đề này, trở về với lẽ thường, trở về với bản chất ban đầu, chúng ta mới có thể tốt hơn trong việc đi con đường tiếp theo, đánh giá và tham gia vào các dự án trong hệ sinh thái một cách lành mạnh hơn.