Gần mười năm trước, tác giả bắt đầu học y khoa và thường suy nghĩ về định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Những cuốn sách đầu tiên mà tác giả tiếp cận là các tài liệu xuất hiện trong hình minh họa, được mượn tại thư viện. Trong những tuần đầu tiên, chương trình học bắt đầu với các ca bệnh về phôi học và giải phẫu, tạo nên sự háo hức rõ rệt. Tác giả cân nhắc về các tiềm năng mà ngành y mang lại, về cuộc sống khi trở thành bác sĩ và những lựa chọn cần đưa ra sau khi tốt nghiệp.
Nghề y có sự đa dạng đáng kể.
Có thể trực tiếp thao tác như bác sĩ ngoại chấn thương
Tập trung vào chuyên môn kỹ thuật thông qua chẩn đoán hình ảnh
Chú trọng giao tiếp thông qua y học gia đình hoặc tâm thần
Kết hợp nhiều yếu tố cùng lúc như y học cấp cứu hoặc hồi sức tích cực
Nhiều chuyên khoa khác nhau, mỗi chuyên khoa đều có góc nhìn, đặc tính và các ưu, nhược điểm riêng
Ban đầu, tác giả định hướng trở thành bác sĩ phẫu thuật và từng xem xét ngành nhãn khoa, nhưng nhận ra giải phẫu học không phù hợp với bản thân. Dù có khả năng thực hành thủ thuật, việc dành nhiều thời gian trong phòng mổ không đem lại sự hứng thú. Sau đó, tác giả cân nhắc chuyển sang chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ gia đình và thậm chí chuyên ngành tiêu hóa trong một thời gian. Quan điểm cá nhân chỉ tập trung vào ngành y mà không xét đến lĩnh vực khác.
Khoảnh khắc hoàng hôn được ghi lại trong một ca trực phẫu thuật sau khi tốt nghiệp.
Lĩnh vực Tài chính, đặc biệt là tiền mã hóa và tài chính phi tập trung (DeFi), chưa từng nằm trong định hướng ban đầu, nhưng sự thay đổi đã xảy ra sau quá trình trải nghiệm, mở rộng quan hệ và phát triển sở thích mới trong gần một thập kỷ. Khi bắt đầu học y, tác giả chưa biết đến tiền mã hóa. Nhìn lại quá trình phát triển cá nhân, sự thay đổi giữa quá khứ và hiện tại là rất đáng chú ý.
Gần đây, tại một sự kiện, có người nhận xét về việc chuyển hướng khỏi ngành y, cho rằng đó là sự lãng phí thời gian và công sức. Ý kiến này xuất hiện nhiều lần khi tác giả giảm thực hành lâm sàng để tập trung cho lĩnh vực tiền mã hóa. Nhận định này xuất phát từ quan điểm về sự an toàn và ổn định, tuy nhiên, thực tế không hoàn toàn đúng. Khái niệm “vốn con người” là phù hợp: mọi kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng phát triển và dữ liệu ghi nhớ đều là nền tảng hình thành giá trị cá nhân hiện tại. Các kỹ năng như giao tiếp, tư duy phản biện, trí nhớ và khả năng xử lý tình huống cấp cứu hoặc mãn tính vẫn còn nguyên giá trị.
Thông điệp chính được đưa ra là không nên mắc phải ngụy biện chi phí chìm. Trong ngành y, hiện tượng này xảy ra thường xuyên và nhiều người có thể từng gặp phải. Việc đầu tư nhiều thời gian và công sức vào một lĩnh vực không đồng nghĩa với việc phải tiếp tục duy trì lựa chọn đó mãi mãi.
Ngụy biện chi phí chìm là xu hướng tiếp tục theo đuổi điều đã đầu tư, dù là cảm xúc, tài chính, học tập hay tinh thần, kể cả khi xuất hiện cơ hội tốt hơn. Ví dụ, đầu tư vào một dự án altcoin mới được kỳ vọng là “điều lớn tiếp theo”, nhưng sau thời gian dài không có sự tăng trưởng, trong khi thị trường chung thuận lợi hơn và đội ngũ phát triển trì hoãn cập nhật sản phẩm, nhà đầu tư vẫn tiếp tục nắm giữ.
Việc chuyển đổi sang lựa chọn khác thường bị trì hoãn.
Khi trở thành “người ôm hàng”, nhiều nhà đầu tư đã trải qua điều này.
Ngụy biện chi phí chìm dẫn đến các quyết định phi lý khi cân nhắc giữa hành động tối ưu và quá trình đã thực hiện. Sự tập trung quá mức vào những gì đã đầu tư khiến nhiều người bỏ qua cơ hội mới, ví dụ như chuyển từ altcoin sang Bitcoin (BTC). Nguyên nhân chủ yếu là do tác động của cảm xúc, cam kết và tâm lý sợ mất mát, những yếu tố phổ biến đối với nhà đầu tư trong lĩnh vực tiền mã hóa.
Khi nhận được lời mời hợp tác từ @ 0xBobdbldr trong một dự án DeFi hoàn toàn mới, tác giả đang làm việc bán thời gian trong lĩnh vực tiền mã hóa và vẫn hành nghề y. Tác giả đứng trước lựa chọn chuyển đổi sang công việc toàn thời gian. Theo quan điểm cá nhân, DeFi là cơ hội đặc biệt để tạo ra giá trị, thay đổi cuộc sống bản thân và người khác. Việc tập trung vào lợi ích tương lai và vượt qua các thiên kiến đã giúp tác giả đưa ra quyết định phù hợp.
Việc lựa chọn từ bỏ một lĩnh vực là hoàn toàn hợp lý. Nhiều yếu tố không thể đảo ngược, chi phí bỏ ra có thể lớn nhưng lợi ích từ lựa chọn mới có thể vượt trội. Điều này áp dụng với công việc, sự kiện hoặc khoản đầu tư hiện tại.
Với câu hỏi giả định: Nếu bán toàn bộ danh mục hôm nay, liệu ngày mai có sẵn sàng mua lại không? Trong nhiều trường hợp, câu trả lời có thể là “không”.