Akıllı Sözleşmeler Hukuken Bağlayıcı mı?

Law and Ledger kripto hukuki haberlerine odaklanan bir haber segmentidir ve size Kelman Law tarafından sunulmaktadır – dijital varlık ticaretine odaklanan bir hukuk firmasıdır.

Aşağıdaki görüş yazısı Alex Forehand ve Michael Handelsman tarafından Kelman.Law için yazılmıştır.

Akıllı Sözleşmeler Hukuk Önünde Yaptırılabilir mi?

Eğer akıllı sözleşmelerin yasal olarak yaptırılabilir olup olmadığını hiç merak ettiyseniz, cevabı genellikle evettir. Ancak, yaptırım geleneksel sözleşme ilkelerine bağlıdır, sadece bir sözleşmenin blokzincir üzerinde kodlanmış olması yeterli değildir. Bu makale, akıllı sözleşmelerin yaptırılabilirliğiyle ilgili genel bir bakış ve daha kolay yaptırılabilir sözleşmeler hazırlamak için pratik ipuçları sunmaktadır.

Akıllı Sözleşmeler Nedir ve Neden Hukuki Yaptırılabilirlik Önemlidir

Akıllı sözleşme, blokzincir üzerinde saklanan kendi kendini yürüten dijital bir anlaşmadır. Kod performansı otomatikleştirirken, mahkemeler sözleşmenin yaptırılabilirliğini geleneksel sözleşme hukuku ilkeleriyle değerlendirir: teklif, kabul, bedel ve bağlayıcı olma niyeti.

Kriptografik anahtarla imzalanan bir akıllı sözleşme, UETA ve E-Sign Act kapsamında imzalama niyeti gerekliliğini karşılayabilir. Bu yasal tanıma, blokzincir sözleşmelerinin sadece dijital olarak var oldukları için otomatik olarak yaptırılamaz olmasının önüne geçer.

Akıllı Sözleşmelerin Eyaletler Tarafından Tanınması

Bazı eyaletler, akıllı sözleşmelerin yaptırılabilirliğini açıkça onaylamıştır. Örneğin, Arizona Revised Statutes §44‑7061, bir sözleşmenin sadece bir akıllı sözleşme terimi içerdiği için yasal etkiyi reddedemeyeceğini belirtir. Bu yasa, blokzincir anlaşmalarının yasal statüsünü güçlendirir ve hem geliştiriciler hem de kullanıcılar için netlik sağlar.

Diğer eyaletler ise, mevcut sözleşme hukukunun akıllı sözleşmelerin karmaşıklıklarını yeterince yönettiği görüşündedir ve bunun yerine blokzincir teknolojisi ve akıllı sözleşmelerin kullanımını tanırken, açıkça yaptırılabilirlik sağlamaz.

Mahkemeler Sadece Koda Değil, Rızaya Odaklanır

Son zamanlardaki davalar, blokzincir tabanlı sistemleri değerlendirirken mahkemelerin teknik karmaşıklıktan çok, rıza ve kontrol gibi temel sorulara odaklandığını göstermektedir.

Van Loon v. Department of the Treasury davasında, Beşinci Daire, Tornado Cash’in değiştirilemez akıllı sözleşmelerinin “mülk” olarak değerlendirilemeyeceğine karar verdi çünkü hiçbir kişi veya kurum, geleneksel mülkiyet ile ilişkilendirilen hakimiyeti kullanmıyordu. Mahkeme, hiçbir aktörün temel sözleşmeleri başkalarından kullanmasını engelleyemediğini vurguladı ve bu nedenle sistemin sahip olunabilir veya kontrol edilebilir bir şeyin asli niteliklerinden yoksun olduğuna dikkat çekti.

Bu yaklaşım, değiştirilemez akıllı sözleşmeleri insan ajansına dayanan geleneksel anlaşmalar yerine otonom teknolojik araçlar olarak görme yönündeki genel yargı içgüdüsünü yansıtır. Bu ayrım, kodun merkezi bir karar verici olmadan çalıştığı durumlarda blokzincir tabanlı davranışların nasıl ve kime karşı uygulanabileceğine dair daha net hukuki çerçevelere olan ihtiyacı vurgular.

Akıllı Sözleşme Hukukunda Zorluklar

Bir akıllı sözleşme teorik olarak geleneksel sözleşme ilkelerine göre yaptırılabilir olsa bile, geleneksel anlaşmalarda ortaya çıkmayan bir dizi hukuki zorluk doğurur. Çünkü geçerli “şartlar” kodda yer aldığı için, taraflar çoğu zaman gerçekçi olarak anlamadıkları koşullara bağlı kalabilirler; bu da anlamlı bir rızanın olup olmadığı konusunda ciddi sorular ortaya çıkarır.

Birçok blokzincir tabanlı sözleşmenin değiştirilemezliği, özellikle tanımlanabilir bir işletmeci veya kontrol eden bir varlık olmadığında, sorumluluk analizini zorlaştırabilir; CFTC v. Ooki DAO (Van Loon) ve benzeri davalarda olduğu gibi merkeziyetsiz aktörlerin incelendiği durumlarda.

Bazı akıllı sözleşme düzenlemeleri ayrıca, yaptırılabilirlik için imzalı bir yazılı belge gerektiren ispat kanunu hükümlerini tetikleyebilir; bu durumlarda, geleneksel bir imza veya yazılı belge olmaması, mahkemeleri zincir üzerindeki işlemlerin hukuken yeterli bir “yazı” olup olmadığına karar vermeye zorlar.

Otomasyon, günlük insan katılımı ihtiyacını azaltabilir ancak anlaşmazlıkları ortadan kaldırmaz. Performans hatalı olduğunda veya kod tarafların gerçek beklentilerini karşılamadığında, geleneksel uyuşmazlık çözüm mekanizmaları—tahkim, dava veya sözleşmede tanımlanan zincir dışı yönetişim—nihai çözüm yolu olmaya devam eder.

Yaptırılabilir Akıllı Sözleşmeler İçin Pratik İpuçları

Akıllı sözleşmelerin yaptırılabilirliğini en üst düzeye çıkarmak için şunları göz önünde bulundurun:

1. Zincir üzerindeki kodu yansıtan sade bir dilde anlaşma ekleyin.
2. Zincir dışı sözleşmelerle zincir üzeri yürütmeyi birleştiren hibrit bir yapı kullanın.
3. Tahkim veya mahkeme için uyuşmazlık çözüm maddeleri ekleyin.
4. İmzalama mekanizmalarının ((örn. kriptografik anahtarlar)) UETA veya E-Sign ile uyumlu olmasını sağlayın.
5. Herhangi bir yükseltme veya değiştirilebilir özellik için şeffaf yönetişim uygulayın.

Sonuç: Akıllı Sözleşmeler Hukuken Bağlayıcı mı?

Evet — geleneksel sözleşme hukuku standartlarını karşıladıklarında. Mahkemeler, açık rıza, uygun bilgilendirme ve geçerli imzalama mekanizmaları olan akıllı sözleşmeleri uygular. Bir sözleşmenin blokzincir üzerinde yürütülmesi ona otomatik olarak yasal güç kazandırmaz.

Zincir üzeri otomasyonu zincir dışı hukuki netlikle birleştirerek, taraflar akıllı sözleşmelerin yaptırılabilirliğini en üst düzeye çıkarabilir ve 2025 ve sonrasında hukuki riski azaltabilirler.

Kelman PLLC olarak, dijital varlık alanındaki müşterilerimize kripto alanının sürekli değişen hukuki ortamına yakından dikkat etmelerini öneriyoruz. Yargı bölgelerinde kripto regülasyonundaki gelişmeleri izlemeye devam ediyor ve bu değişen hukuki ortamlarda yol alan müşterilere danışmanlık sağlamaya hazırız. Daha fazla bilgi için veya bir danışma randevusu almak için lütfen bizimle buradan iletişime geçin.