Các nhà đầu tư nhỏ lẻ và các nhà tổ chức thị trường thường không khác nhau về thông tin, mà ở tâm lý. Một con khỉ nhảy loạn xạ giữa các cây, luôn nghĩ rằng quả tiếp theo sẽ ngọt hơn, không biết rằng thợ săn đã khóa mục tiêu từ lâu — đó chính là hình ảnh thực của hầu hết các nhà giao dịch.

Làm vài năm giao dịch sẽ hiểu ra một nghịch lý: phương pháp phức tạp dễ bị thị trường loại bỏ, ngược lại những nguyên tắc "ngốc nghếch" lại giúp bạn tồn tại lâu nhất. Logic cơ bản của giao dịch thực sự đơn giản — mua chậm ở vùng thấp, bán chậm ở vùng cao.

Bạn có từng mơ về một cú lật mặt không? Đặt cược tất tay nghe có vẻ kích thích, nhưng thị trường đã nhiều lần dạy chúng ta qua các ví dụ đau thương: đó không phải là con đường tắt, mà là vực thẳm. Cách sống đáng tin cậy hơn là từ bỏ việc đặt cược vào hướng đi, vào việc giàu có nhanh, mà chuyển sang cược vào khả năng sống sót đủ lâu trong thị trường này.

Thực tế vận hành là: khi giảm giá thì dùng tiền dự phòng mua một ít đáy; khi tăng giá thì giảm bớt một chút cổ phần trong vùng áp lực. Không cần phải chính xác đo đỉnh, chỉ cần theo nhịp điệu của thị trường mà thở là được.

Có hai nguyên tắc nhất định phải khắc sâu vào tâm trí:

**Luôn luôn phải có tiền mặt trong tay.** Đây là sự tự tin của bạn đối mặt với mọi sự kiện đen tối. Khi tiền mặt đủ, dù giảm mạnh đến đâu bạn cũng có thể giữ bình tĩnh, thậm chí phản công mua đáy; còn khi không có tiền, chỉ còn biết nhìn cơ hội trượt qua trong gang tấc.

**Đừng bao giờ đặt cược tất tay một lần.** Đây là lớp giáp bảo vệ bạn khỏi bị đánh gục trong một lần. Người chơi quá liều thường thua nhanh nhất, người chơi ổn định mới là người chiến thắng lâu dài.

Ngược lại, nếu bạn vừa có tiền mặt vừa có cổ phần, khi thị trường bắt đầu, bạn sẽ không bỏ lỡ, khi giảm xuống cũng không hoảng loạn. Tình trạng cân bằng này chính là trạng thái mà nhà giao dịch nên hướng tới.

Thị trường không thiếu các nhà giao dịch nổi bật, thiếu là những người sống lâu. Đừng chỉ nhìn vào những người chạy nhanh, hãy học cách sống lâu của họ. Giảm kỳ vọng, chậm lại, vững vàng từng bước — bạn sẽ nhận ra rằng cảm giác an tâm khi lợi nhuận ổn định còn quý giá hơn nhiều so với cảm giác kích thích của những chuyến tàu lượn siêu tốc.

Đi từng bước một, cùng cố gắng.